فرزانه بیگدلی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
محمدحسن بیگلویی - عضو هیأت علمی، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
عباسعلی مونسی شبستری - عضو هیأت علمی، گروه گیاهان دارویی، مرکز آموزش عالی اما خمینی (ره)، کرج
سینا مقدم - عضو هیأت علمی، گروه زراعت، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه ارومیه

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش آبی بر عملکرد و بهره وری آب در دو رقم گیاه همیشه بهار آزمایشی در سال 1393 به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی درسه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز آموزش عالی امام خمنی (ره) در کرج انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف تنش آبی I1 (دور آبیاری 3 روز یکبار)، I2 ( دور آبیاری 5 روز یکبار) و I3 ( دور آبیاری 7 روز یکبار) به عنوان فاکتور اصلی و تیمار ارقام همیشه بهار، شامل ارقام L1 ( رقم کم پر ) و L2 ( رقم پر پر ) به عنوان فاکتور فرعی بود. مقدار آب آبیاری در هر نوبت آبیاری براساس ظرفیت نگهداری رطوبتی خاک تعیین گردید و در هر نوبت آبیاری خاک تا حد ظرفیت زراعی مرطوب گردید. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش آبی، ارقام گیاه همیشه بهار و اثر متقابل آنها بر عملکرد گل، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و بهره وری آب در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود، به طوری که مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین عملکرد گل و بهره وری آب مربوط به رقم پر پر گیاه همیشه بهار به ترتیب با 1550 کیلوگرم بر هکتار و 0/63 کیلوگرم بر متر مکعب از تیمار I1 ( دور آبیاری 3 روز یکبار ) و کمترین عملکرد گل مربوط به رقم کم پر با 193/5 کیلوگرم بر هکتار از تیمار I3 ( دور آبیاری 7 روز یکبار) و کمترین بهره وری آب مربوط به رقم پر پر با 0/27 کیلوگرم بر متر مکعب ازتیمار I3 ( دور آبیاری 7 روز یکبار)، همچنین بیشترین عملکرد بیولوزیک، شاخص بردااشت به ترتیب با 2234/1 کیلوگرم بر هکتار، 11/17 درصد در تیمار I1 به دست آمد. بین تیمارهای I1 و I2 از نظر بهره وری آب اختلاف معنی داری ( در سطح احتمال 5 درصد ) مشاهده نشد. اثر متقابل سطوح مختلف تننش آبی و ارقام گیاه همیشه بهار بر میانگین عملکرد گل و بهره وری آب به این صورت بود که حداکثر عملکرد گل و بهره وری آب به ترتیب با 1618 کیلوگرم بر هکتار از تیمار L2I1 و با 0/63 کیلوگرم بر متر مکعب از تیمار L2I1بدست آمد.

تنش آبی، همیشه بهار، شاخص های فیزیولوژیک عملکرد، بهره وری آب