بررسی امکان القای پلی پلوئیدی در گیاه شب بو (Matthiola incana L)، بااستفاده از کلشیسین

امروزه القای پلی پلوئیدی با استفاده از مواد شیمیایی جهش زا، به عنوان یکی از روش های اصلاح گیاهان زینتی بسیار پرکاربرد شده است. در این پژوهش، به منظور بررسی امکان القای پلی پلوئیدی در گیاه زینتی شب بو (Matthiola incana L)، به روش غوطه وری بذر در ماده القایی، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور غلظت کلشیسین و مدت زمان تیمار با 4 تکرار انجام شد. غلظت کلشیسین با چهار سطح (0، 0.1، 0.2 و0.5 درصد ) و مدت زمان تیمار در چهار سطح (6، 12، 24 و 48 ساعت ) بود. سطح پلوئیدی در بذر های زنده مانده از طریق شمارش کروموزوم های مریستم نوک ریشه، به صورت مستقیم بررسی شد. پس از اعمال تیمار ها، بذر های شاهد بیشترین درصد زنده مانی را با میانگین 86/76 درصد نشان دادند. در بین سه تیمار 0/1، 0/2 و 0/5 درصد کلشیسین، بالا ترین میانگین بقاء بذر ها در تیمار 0/1 درصد به مدت 6 ساعت برابر با 71/66 درصد بوده است و بالاترین میزان مرگ و میر در غلظت0/5 درصد به مدت 48 ساعت مشاهده شد. نتایج حاصل از شمارش کروموزوم ها نشان دادند که تیمار بذری با غلظت 0/2 درصد کلشیسین به مدت 24 و 48 ساعت و همچنین غلظت 0/5 درصد کلشیسین به مدت 24 و 48 ساعت تیمار های مؤثری در ایجاد گیاهان تتراپلوئید بودند. مناسب ترین تیمار جهت القای پلی پلوئیدی غلظت 0/5 درصد کلشیسین به مدت 48 ساعت با بازدهی 8/33 درصد بوده است.

Keywords:

شب بو , کلشیسین , پلی پلوئیدی , القای بذر , مشاهده مستقیم