صادق محمدی - کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه رازی کرمانشاه
محمد شادرام - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه رازی کرمانشاه
حکمت ربانی - هیئت علمی گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه رازی کرمانشاه

خرما یکی از محصولات مهم کشور ایران است که مکانیزه نمودن برداشت و فراوری آن امری ضروری است. بنابراین تعیین خواص مهندسی آن گامی اساسی در این مسیر است. در این تحقیق خواص مکانیکی و برخی خواص فیزیکی خرماهای اشرسی و زاهدی شهرستان قصرشیرین بررسی شد. از طرح بلوک های کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل باس تیمار سرعت کندن، مرحله رشد و رقم برای بررسی خواص مکانیکی کندن استفاده شد. خواص مکانیکی شامل نیرو، انرژی و مدول الاستیسیته کندن بود. خواص فیزیکی از جمله ابعاد (پول، عرض و ضخامت)، جرم، حجم، چگالی، قطر متوسط هندسی و حسابی، ضریب نسبت شکل، کرویت است و سطح رویه اندازه گیری شد . مشاهدات نشان داد که خرماهای اشرسی به جز در کرویت دارای ابعاد، وزن، حجم کار و ظریف نسبت شکل، قطر متوسط هندسی و حسابی، چگالی وسط رمی بزرگ تری نسبت خرما های زاهدی هستند. نتایج آزمون کندن نشان داد اثر رقم برای نیروی کندن و انرژی کندن به ترتیب در سطح احتمال یک در صد و پنج در صد معنی دار ولی بر مدول الاستیسیته بی معنی بود. اثر سرعت بر نیرو و انرژی بی معنی ولی بر مدول الاستیسیته معنی دار بود. با افزایش مرحله رسیدگی، نیرو، انرژی و مدول الاستیسیته کاهش یافت ولی از نظر آماری معنی دار نبود. خرما های زاهدی نسبت به اشرسی دارای نیرو، انرژی و مدول الاستیسیته بیشتری بودند.

خرمای اشرسی، خرمای زاهدی، کندن، خواص فیزیکی