فرهاد ادیانی - کارشناس ارشد اصلاح نباتات، اردبیل
داود حسن پناه - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

در سال های اول با هدف ایجاد تنوع ژنتیکی نسبت طلایی به رقم اصلاح شده ( مارفونا، گرانولا، ساتینا، آگریا ، اسپریت ، کایزر ، ائولا ، آلمرا، پانیا و میلوا) در گلخانه اقدام شد و از حدود 100 طلایی انجام شده فقط دو رگ بین ارقام کایزر و آگریا به تعداد سه بوته و هر کدام یک سته تولید نمودن. حدود 100 بذر استخراج شده در سال دوم برای تولید نشاء و در نتیجه کلون ها در دو × گلخانه کشته شدند و پس از رشد و رسیدن ارتفاعات به پنج الی 10 سانتی متری، 100 نشاء به گلدان منتقل گردید و در نهایت 60 نشاء زنده ماندند و 60 کلون براساس طرح حجیم شده مورد ارزیابی قرار گرفت. بلوک روی کلون ها اثر نداشت پس لازم نشد صفات مورد مطالعه کلون ها در بلوک های متفاوت حذف می شوند. ضریب تغییرات برای صفات مختلف از 3/48 در صد تا 30/18 در نوسان بود. کمترین میزان عملکرد را کلون های 4 ؛ 52 و 59 و بیشترین عملکرد را کلون های 25 ؛ 12 و 56 به خود اختصاص دادند. کلون های اخیر به ترتیب دارای عملکرد تک بوته860 ؛ 656/4 و 604/5 گرم در بوته بودند و اختلاف معنی داری با عملکرد تک بوته پر محصول در نیمه دوم شاهد یعنی مارفونا و آگریا (به ترتیب با عملکرد 366/67 و 343/33 گرم در بوته) داشتند، نتایج حاصل از تجزیه علیت نشان داد که وزن غده بیشترین اثر را روی عملکرد داشته است . تجزیه کلاستر برای کلیه صفات مورد مطالعه، کلون ها را در چهار گروه اصلی قرار داد. همچنین تجزیه به نامه ها نشان داد که برای تولید سیب زمینی با عملکرد بالا باید گیاهانی با تعداد و وزن غده در بوته بیشتر و ارتفاع و قطر ساقه اصلی بیشتری انتخاب گردند. در نهایت کلون های25 ؛12 و 56 یک عنوان کلون های برتر معرفی شدند که می توانند برای آزمایش های مقدماتی عملکرد برده شوند.

تنوع ژنتیکی، دورگ گیری ، کلون، بذر حقیقی، سیب زمینی