فریبا امجدی - کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد ارومیه ، گروه زیست شناسی
بهرام گلستانی ایمانی - Ph.D و استادیار دانشگاه آزاد واحد ارومیه، گروه زیست شناسی
فرخ کریمی - Ph.D ، استادیار دانشگاه مراغه ، گروه بیوتکنولوژی

در چنته اخیر نانو ذرات به عنوان عامل زنده میکربی مطرح شده و در صنایع مختلف نیز مثل بسیاری پیدا کرده است. استفاده از دانش نانو می تواند سبب بدون کیفیت و کارایی مواد بسته بندی و درنتیجه اطمینان از امنیت غذایی گردد. به عنوان مثال نانو ذرات را با توجه به خاصیت ضد به میکربی آن می توان با تولید نهایی گوناگون مخلوط و در بسته بندی غذایی استفاده کرد و بدین وسیله از فساد میکربی مواد غذایی جلوگیری نمود. اما میزان غلظت مورد استفاده و تأثیر آن بر روی ژنوم کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی اثر نانو ذرات اکسید مس روی ژنوم باکتری اشریشاکلی سویه O157:H7 عنوان مدل برای باکتری های گرم منفی بود. به این منظور ابتدا باکتری ها را با غلظت های 30 و 60 میکروگرانیت در میلی لیتر با نانو ذرات اکسید مصباح اندازه 20 نانو متر تیمار کرده و سپس جهت بررسی خاصیت زنده میکربی آن میزان رشد باکتری ها در فاصله های زمانی مشخص از طریق اندازه گیری چگالی نوری OD محیط کشت در طول موج 600 نانو متر کنترل گردید و همچنین به منظور بررسی اثر نانو ذرات بر روی ژنوم چهار ساعت پس از تیمار استخراج DNA صورت گرفته و تکنیک واکنش زنجیره پلیمراز رپید RAPD-PCR به کار برده شد. باند های حاصل از الکتروفوزیس محصولات PCR روی ژل آگارز با در صد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمونه کنترل و نمونه های تیمار شده با نانو ذرات اکسید مس در دو شاخه اصلی جداگانه از درخت فیلوزنیک قرار گرفته اند. و با توجه به آن مشخص شد که نانو ذرات اکسید مثل علاوه بر خاصیت مهار کنندگی رشد باکتری ها باعث تغییر توالی DNA ژنومی باکتری گشت و بین نمونه ها تفاوت ژنتیکی ایجاد کرده است.

نانو ذرات اکسید مس، تغییری در توالی DNA ، ژنوم باکتری اشریشیاکلی ، واکنش زنجیره پلیمراز رپید RAPD-PCR