مالک عیدی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام
زیور چراغی - دانشجوی کارشنای ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه ایلام

عاشورا حادثه ای است که امروزه به عنوان یک فرهنگ به آن نگریسته می شود و تأثیر شگفت این حادثه در طول تاریخ، در قالب آثار متعدد هنری از جمله شعر بازتاب داشته است. با توجه به ارتباط فرهنگی- تاریخی ایران و کشورهای عربی به ویژه عراق، عاشورا به عنوان عنصری مشترک در فرهنگ دو کشور، این امکان را فراهم کرده است تا به تطبیق آثار مشترک میان آنها پرداخت. با توجه به اشتراکات فرهنگی، زبانی و دینی از یک سو و تفاوت شرایط سیاسی، اجتماعی، جغرافیایی و قومیت های مختلف دو کشور از سوی دیگر، زمینه را برای مقایسه ی میان شاعران دو کشور فراهم کرده است. در این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی سعی بر آن شده تا دیدگاه دو شاعر ایرانی و عراقی (وصال شیرازی و جواد جمیل) نسبت به واقعه ی عاشورا بررسی و به بیان موارد اشتراک و افتراق میان آن دو، پرداخته شود. محورهای شعر عاشورایی در شعر این دو شاعر در قالب موضوعاتی همچون: مقاومت، حماسه، رثا و ... است. با اذعان به اینکه دیدگاه وصال نسبت به عاشورا، بیشتر دیدگاهی رثا و بکایی است، حال اینکه جواد جمیل بیشتر به دیدگاه حماسی- مقاومتی گرایش دارد.

شعر عاشورایی، وصال شیرازی، جواد جمیل، شعر رثایی، شعر حماسی