معصومه مهدوی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب
ناهید جلالیان - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب

یکی از جریان ها و گرایش های فکری مشترک در دو ادب عربی و فارسی، گرایش های زاهدانه ی آنان نسبت به دنیا و مافیهااست که این نگرش در دورههای مختلف و در آثار شاعران گوناگون متفاوت بوده است.در این میان، ابوالعتاهیه و سنایی از شاخص ترین و تأثیرگذارترین شاعران این دو ادب در طرح مضامین مرتبط با زهد و دنیاهستند که از شباهت هایی در زندگی شخصی و ادبی و تحولات روحی خویش نیز برخوردارند. از این رو، مقاله ی حاضر تلاشمی کند تا با مطالعه ی زندگی و دیوان این دو شاعر، ابتدا شباهت های فکری و روحی و اعتقادی آنها را بررسی نماید. سپس باتحلیل مفهوم زهد و دنیا در گفتمان زاهدانه ی این دو شاعر، نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه آنها را نسبت به دنیا مشخص کند.نمایاندن تمثیلات ابوالعتاهیه و سنایی و دسته بندی مضامین مشترک آنها درباره ی دنیا، بخش دیگری از این مقاله را در بر می گیرد.این بررسی نشان می دهد که اگر چه دیدگاه ابوالعتاهیه نسبت به دنیا با سختگیری و بدبینی بیشتری همراه است، اما این دو شاعراز شباهت های زیادی در نگرش به دنیا برخوردارند.

دنیا، زهد، ابوالعتاهیه، سنایی، تمثیل