یحیی صابری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر
محمدمهدی نادری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر
حسین عبدالحسینی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر

مسئله توحید از موضوعات بسیار اساسی و حائز اهمیت در قرآن کریم و به تبع آن نهج البلاغه و سایر آثار ادبی است. توحید به معنای یگانگی باری تعالی است و این یگانگی از جنبه های گوناگونی می تواند، مورد بررسی قرار گیرد که از مهمترین آنها دو مقوله توحید ذاتی و توحید صفاتی است. مروری سریع در کتاب آسمانی مسلمانان و نیز خطبه ها، نامه ها، حکمت ها و رهنمودهای ژرف حضرت علی (ع) در کتاب نهج البلاغه به وضوح نشان می دهد که آن حضرت به تأسی از قرآن کریم نسبت به مسئله اساسی و کلیدی توحید که اولین اصل و رکن از مجموعه مبانی اعتقادی اسلام می باشد دقت و توجه ویژه ای دارد. توجه به مسئله توحید بعدها در کتاب ها و آثار منظوم و منثور شاعران و نویسندگان مسلمان بازتاب یافته، به طوری که با بررسی آثار این هنرمندان می توان به تأثیرپذیری آنان از آموزه های دین مبین اسلام و کتاب نهج الباغه پی برد. مختومقلی فراغی، بزرگ ترین شاعر ترکمن، نیز از جمله شاعرانی است که با تأثیرپذیری از قرآن و نهج البلاغه به ارائه نظریات خود در خصوص مسئله توحید به طور عامل و توحید ذاتی و توحید صفاتی به طور خاص نموده است. هدف ما در این پایان نامه، بررسی و تحلیل بازتاب توحید ذاتی و صفاتی در اشعار مختومقلی فراغی و مقایسه و تطبیق و سنجش آن با قرآن و نهج البلاغه است.

قرآن کریم، نهج البلاغه، مختومقلی فراغی، توحید ذاتی، توحید صفاتی