علیرضا رشیدنیا - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران گرایش سازه دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان
علی حسن خانی - دکتری عمران عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان

درسالهای اخیر استفاده از حمل ونقل ریلی بخصوص نوع زیرزمینی آن بسیار مورد توجه کشورهای درحال توسعه قرارگرفته است ازطرفی باتوجه به اینکه درخصوص طراحی سازه های مربوط به اینگونه فضاها مثل ایستگاههای مترو هیچگونه آیین نامه مدونی دردنیاوجود ندارد لذا شرکت های مختلف مشاوره ای درسراسر دنیارا برآن داشته تا براساس دیدگاهها ودانش مهندسی خود روش های مختلفیدر نحوه آنالیز وطراحی سازه های زیرزمینی وایستگاههای همجوار آن ارائه نمایند . دراین مقاله ابتدا اثرحرکت زمین حین وقوع زلزله رویسازه های زیرزمینی بررسی شده سپس بامعرفی انواع اعوجاج ناشی از زلزله ونحوه محاسبه آن درتونل ، روشی اندرکنش تغییر مکان با ذکر دلائل توجیهی آن انتخاب وملاک عمل قرارگرفته است . درادامه ضمن تحلیل مقادیر خروجی های دونرم افزار 2000Plaxis,Sap اقدام به پیشنهاد روشی برای محاسبه نیروهای وارد برسازه ایستگاههای مترو ناشی از اعمال زلزله برآن نموده است . بطوریکه ابتدا در فایل plaxisبا تعریف Geometry line ایستگاه تغییر مکانFree fieldنقاط متناظر با سقف Aوکف B سازه ایستگاه ()ازطریق اعمال تغییر مکان برشی پیشنهاد شده درمقاله Hashashکرنش برشی میدان آزاد دلتایFree field محاسبه شده سپس براساس اعوجاج برشی فوق، تغییر مکان معادل دردومرحله به سازه اعمال گردیده است

کرنش برشی میدان آزاد،اعوجاج برشی،ضریب نرمی سازه، تغییر مکان معادل