محمدعلی دهقان دهنوی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
نوروز کهزادی - رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات
صادق خلیلیان

به دلیل مسائل تغذیه ای ثابت شده است که گوشت سفید بر گوشت قرمز برتری دارد و در طی سالهای اخیر کوششی برای تشویق مصرف کنندگان به مصرف بیشتر گوشت سفید و جایگزینی آن به جای گوشت قرمز صورت گرفته است . چنانچه مصرف کنندگان نسبت به این موضوع واکنش مثبتی نشان داده باشند و سلیقه آنها درباره مصرف گوشت تغییر کرده باشد منجر به تغییر تابع مطلوبیت و به تبع آن ایجاد تغییر در ساختار تقاضای گوشت خواهد شد . از آنجا که تخمین تابع مطلوبیت مشکل و همراه با پیش فرضهایی است که صحت آنها مورد تردید است استفاده از آن نتایج قابل اعتمادی بدست نمی دهد . لذا روش آزمون ناپارامتری ترجیحات آشکارشده برای این منظور طراحی شده است که با مقایسه انتخابهای شکل گرفته مصرف کننده در طی سالهای مختلف رفتار عقلایی وی را بررسی می کند چرا که عقلایی رفتار کردن مصرف کننده شرط لازم و کافی برای وجود یک تابع مطلوبیت پیوسته، یکنواخت، اشباع ناپذیر و اکید اً شبه مقعر است که خود شرط وجود یک تابع تقاضا با ساختار ثابت و خواص نئوکلاسیک است . چنانچه با بررسی این انتخابها تناقضی در اصول ترجیحات آشکارشده مشاهده شود این تناقض را می توان به عنوان تغییر در ساختار تقاضای گوشت تعبیر کرد . حسن روش مذکور در این است که هیچ شکل خاص تابعی را بر تابع تقاضا تحمیل نمی کند . در این تحقیق داده های مصرف سرانه انواع گوشت طی سالهای -1380 1361 مورد آزمون قرار گرفت . در اینجا مصرف کننده یک عامل نوعی به عنوان نماینده جامعه است که مصرف سرانه و قیمت متوسط اطلاعات مربوط به مخارج وی روی کالای مورد نظر ( انواع گوشت ) است . پس از بررسی رفتار این مصرف کننده نوعی در خلال سالهای مذکور هیچگونه تناقضی در اصول سه گانه ترجیحات آشکارشده مشاهده نشد و فرضیه تغییر ساختار تقاضای گوشت رد شد . این امر به معنی تغییر نکردن سلیقه مصرف کنندگان در مورد انواع گوشت و وجود ساختار ثابت تقاضا می باشد .

ترجیحات آشکارشده، ساختار تقاضا، تابع مطلوبیت، عامل نوعی