مجید شهبازی - دکتری معماری تهران
زهره خیاطی - دانشجوی کارشناسی ارشد تهران

تغییر جهانی آب وهوا وسبک زندگی باعث شده که پتانسیل زیست محیطی زمین بطور طبیعی به الودگی و کثیفی ها پاسخ دهد بدین ترتیب روشها و تکنیک های سازگار با اصول زیست محیطی بیشتر مورد توجه واقع شده اند بخشی مهمی ازاین مهارتها تجربه ودانشی است که پس ازهزاران سال ازانطباق با فضا و زیستگاه ها توسط مردم بومی به دست آمدها ست بسیاری ازمناطق دردانش محلی سهم دارند اما کاریز یا قنات ایران جایگاه مهمی دراین زمینه دارد قناتب ه عنوان یکی اززیرساختهای پایدارشهری درمناطق گرم وخشک نقش مهمی درموقعیت مناطق خاصی ازشهرها آب انبارها یخچالها مدارس مساجد و بازارها وغیره ایفا می کند بعلاوه هنگامی که تغییرات آب وهوایی کشورها را با بحران آب مواجه ساخت قناتها به عنوان یکی ازمنابع مهم آب شیرین درنظر گرفته میشوند باالودگی و ازدست رفتن بسیاری ازقناتها به وسیله زندگی مدرن و تغییر نیازهای انسان نه تنها عملکرد زنجیره های فضاهای معماری و شهری بافت قدیمی که فاکتوری مهم درپایداری شهری است تحریف شده بلکه منجر به ادست رفتن یا اتلاف یکی ازمنابع مهم تجدید پذیر شده است این پژوهش براساس اسناد و مطالعات کتابخانه ای و بارویکرد توصیفی و تحلیلی قصد دارد تاثیر قناتها برعملکرد عناصرشهری و معماری شهرهایی مانند یزد و کرمان را شناسایی کرده و قنات ایرانی را ازجنبه ی جدیدی به عنوان یک فن آوری بومی مورد ملاحظه قراردهد تااهمیت این سیستم را درعصرتغییرات آب وهوایی وبحران آب بیان کند و نیاز به مرمت و بازسازی قناتها باقی مانده به عنوان یک فرصت درروند توسعه پایدار را به بحث و بررسی بگذارد

قنات ، بحران آب ، تغییر آب وهوا ، زیرساخت پایدارشهری ، توسعه ی پایدار ، اقتصاد ، فرهنگ