احسان درستکار - دانشجو کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، گروه هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
رقیه ودایع خیری - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رباط کریم، تهران، ایران.

مناطق مرزی به عنوان مناطق استراتژیک و حاشیه ای و توسعه نیافته شناخته می شوند. این حاشیه ای بودن گرچه می تواند معلول شرایط جغرافیایی آن باشد اما خود پدیده مرزی بودن بسیاری از امکانات و قابلیت های آن را مضمحل می سازد. از سوییکمبود زیر ساخت های توسعه، ضعف بنیان های اقتصادی در این مناطق و تنوع خطرات و تهدیدات امنیتی و دفاعی باعث تشدید محرومیت و توسعه نیافتگی آن و بروز وضعیت نامتعادل و نابرابری های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره این مناطق نسبت بهمناطق مرکزی شده است. استان کرمانشاه با دارا بودن مرز مشترک با کشور عراق از نظر مبادلات کالا و تجارت اهمیت خاص وویژه ای برخوردار بوده است. در این بین پدافند غیر عامل و آمایش سرزمینی و به طور خاص آمایش نواحی مرزی برجسته می شود. یکی از بهترین راهبردهای پدافند غیر عامل در مناطق مرزی استان برای مقابله با تهدیدات، ایجاد و گسترش فعالیت بازارچه های مرزی است. زیرا بازارچه ها مصداق بارز حضور مردم در امور اقتصادی منطقه بوده که می تواند باعث ماندگاری مرزنشینان و ازمهاجرت بی رویه آنان جلوگیری کند. این امر منجر به توسعه و امنیت پایدار منطقه می شود. در این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش اسنادی و میدانی به بررسی نقش آمایشی بازارچه مرزی جوانرود شهرستان جوانرود در امنیت مناطق مرزی استان از دید پدافند غیر عامل پرداخته شده است. نتایج بررسی ها در این تحقیق حاکی از آن است که این بازارچه مرزی بهعنوان یکی از اهرم های مهم در ایجاد اشتغال، تثبیت جمعیت مرزنشین و توسعه روابط تجاری با کشور هم جوار از سال های گذشته بوده و پیوسته تاثیر قابل توجهی در فعالیت های اقتصادی و ایجاد امنیت منطقه جوانرود و حتی استان کرمانشاه داشته است.

آمایش سرزمین، پدافند غیر عامل، بازارچه مرزی، شهرستان جوانرود، بازارچه جوانرود