امین رضا ژولیده پور - کارشناس ارشد فیزیولوژی جانوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان

بیماری هایی که در طیور گوشتی عملکرد کبد را مختل می نمایند در مسمومیت ها نیز شکل می گیرند، کبد اندام تشخیصی مهمی در چنین مواردی است و به دلیل تشدید متابولیسم به منظور افزایش تولید و راندمان، کبد نقش مهمی در متابولیسم دارد و به عنوان واسطه ی مهم دستگاه گوارش و خون از اهمیت خاصی برخوردار است و هرگونه آسیب کبدی در نخستین گام روی تغذیه و در نتیجه راندمان تولید جوجه ها تأثیر خواهد داشت (زارعی 1385). همچنین به علت ایجاد سمیت شدید کبدی بر اثر مصرف برخی از داروها مثل نئومایسین و جنتامایسین در دوز مصرفی بالاتر از دوز درمانی باعث مرگ ناگهانی در طیور می شود (Giannenas2010). روش بررسی: تعداد 60 قطعه جوجه یک روزه به طور تصادفی به سه تیمار و بیست تکرار برای هر تیمار تقسیم شدند. تیمارها: شاهد مسموم، یونجه رقیق مسموم، یونجه غلیظ مسموم می باشد؛ در پایان دوره پرورش آنزیم های شاخص عملکرد کبد (AST, ALT, ALP) تعیین شد که نتایج به شرح زیر می باشد: تیمارها از لحاظ آنزیم های کبدی کاهش نشان داده اند ولی از لحاظ آماری یونجه رقیق مسموم برای آنزیم کبدی ALT در سطح 0/05 و آنزیم کبدی ALP در سطح 0/01 معنی دار بوده و آنزیم AST کاهش معنی داری را نشان نداد. نتیجه گیری: عصاره الکلی یونجه در غلظت 0/1 درصد اثر ضد مسمومیت داشته و سبب کاهش معنی دار آنزیم های کبدی ALT, ALP می گردد ولی در غلظت بالاتر ممکن است باعث تشدید مسمومیت شود. نتیجه ی این طرح نشان داد که اثر یونجه بر مسمومیت در طیور، وابسته دوز مصرفی می باشد.

یونجه، مسمومیت، جوجه گوشتی، سویه راس