مهدیس توکلی - دانشجوی کارشناسی مهندسی معماری باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،واحد بوشهر،دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر ایران
کتایون افشون - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی عالیشهر واحد بوشهر
تکتم نیازپور - دانشجوی کارشناسی مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی عالیشهر واحد بوشهر

معماری به مثابه هنر خلق فضا از دو جنبه واجد بازشناخت می باشد. اول جنبه مادی و کمی که به شکل و کالبد بنا می پردازد و دوم جنبه غیر مادی و اعتقادی که با دیدگاه عرفانی با کشف و شهود همراه است. در عرفان اسلامی بررسی دو ماهیت وحدت وجود و وحدت شهود نشان دهنده اصل توحید به عنوان مهم ترین وجه تمایز معماری اسلامی از دیگر معماری ها با فرهنگ های مختلف است. بنابراین، معماری اسلامی نتیجه تجلی وحدت و یگانگی می باشد که عالی ترین نمونه وحدت را در گنبدها می توان یافت.لازم به ذکر است که گنبد مساجد مراتب وجود در عالم هستی را به پروردگار یکتا مربوط می سازد. پژوهش حاضر با هدف نگرش مقدماتی بر مباحث عرفان در هنر معماری ایران علی الخصوص عرفان اسلامی و اثر غیر قابل اغماض آن در ساختار ابنیه معماری اسلامی پرداخته، سپس تاثیر وحدت در چگونگی شکل گیری گنبدها را نشان داده و پس از تعیین ارتباط میان عرفان و وحدت و گنبد، در نهایت به بررسی تاثیر بناهای دارای گنبد درایجاد اتحاد میان انسان ها در جوامع اسلامی از طریق تحقیق می پردازد.

عرفان اسلامی،وحدت وجود، وحدت شهود، مسجد،گنبد