باقر کریمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی،معماری،بوشهر،ایران
زهرا بلوچی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی،معماری،بوشهر،ایران
پرنیان دلاور - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی،معماری،بوشهر،ایران

سیر تاریخی و تحولات معماری ایران از نظر مفهوم فضا، اصول سازماندهی کالبدی و کیفیت های ادراکی و بیان فضایی و معماری را می توان به دو گروه اصلی تقسیم نمود: معماری گذشته و اسلامی تا حدود نیم قرن پیش و معماری جدید که از اواخر زمان قاجار تا کنون قابل مشاهده است. معماری گذشته ایران همچون زنجیره ای دراز به صورت پیوسته شکل گرفته و این پیوستگی تا دوره قاجار نیزادامه داشته است. اما در طول یک قرن گذشته معماری معاصر بر اساس شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دچار بحران شده است. گسست تاریخی روزگار معاصر از سیر تکامل دستاوردهای پیشکسوتان معماری، موجب تولید فضای ناخوانا در شهر های معاصر گردیده است. این ناخوانایی تا جایی پیش رفته که نمیتوانیم رابطه ای منطقی با معماری گذشته برقرار نماییم. جامعه امروز ما از نظر معماری دچار نوعی بی هویتی شده است. مقاله حاضر، بدنبال شناخت برخی وجوه فرهنگ اسلامی ایرانی و بازخورد این رفتار در جامعه است تا بتوان تأثیر آن را در بهره گیری و تولید فضایی خوانا در معماری عصر حاضر شد. نتیجه تحقیق مشخص می کند در فرهنگ اسلامی ایرانی، رفتارها و باورهایی چون محرمیت، احترام به طبیعت، امنیت و آسایش نقشی تعیین کننده در انتخاب مواردی برای خلق نقش آفرینی معماری ایرانی اسلامی داشته است. درک ساختار و شناخت اصول معماری گذشته و انطباق این اصول می تواند در کیفیت بخشی و یافتن راهبردهای اصولی معماری معاصر ایران راهگشایی ثمربخش باشد

اصول معماری ایرانی اسلامی، امنیت، حریم ، آسایش