وحیده کریمی عوری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
نعمت هدایت ایوریق - استادیار علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا سیدشریفی - استادیار علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
سعید نیک بین - استادیار علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی بین بز و حیوانات اهلی ناحیه کنترل ژنوم میتوکندریایی مناسب ترین ژندرمطالعات فیلوژنتیک، و ژنتیک جمعیت بشمار می رود. توالی های نوکلئوتیدی مربوط به ناحیه کنترل ژنوممیتوکندریایی حیوانات اهلی از طریق بانک ژن موسسه اطلاعات بیوتکنولوژی آمریکا (NCBI) به دست آمد. سپس با استفاده از نرم افزارهای بیوانفورامتیک بعد از ویرایش و همردیف سازی جهت بررسی تفاوتهایگونه ای و شرایط موجود در جمعیت ها مورد استفاده قرار گرفت. طول کلی توالی پس از ردیف بندی 625جفت باز بود و 323 جهش اتفاق افتاده بود. در 59 توالی بدست آمده 36 هاپلوتیپ DNA میتوکندریایی یافت شد از بین گونه های اهلی گونه های گوسفند و خوک به ترتیب کمترین فاصله ژنتیکی (0/13881) و بیشترین تمایز زنتیکی (0/24542) را نسبت به بز داشتند در بین دام های اهلی جمعیت بز بیشترین و گاو بدون کوهان کمترین تنوع ژنتیکی را داشتند کمترین مربوط به گاو بدون کوهان است.

تنوع ژنتیکی، تمایز ژنتیکی، DNA، میتوکندریایی، آنالیز بیوانفورماتیکی