بررسی پدیده تسونامی بوقوع پیوسته در روز بیست وششم دسامبر سال ٢٠٠٤ در اقیانوس هند از دیدگاه جغرافیا وفیزیک

پدیده های مخرب و حوادث غیر مترقبه هر ساله در دنیا اثرات جبران ناپذیری بر جای می گذارد . اطلاع از زمان وقوع این پدیده نقش مثبتی درکاهش خسارات ناشی از این پدیده دارد. یکی از پدیده های غیر مترقبه و وحشتناک پدیده تسونامی بود .تسونامی به امواجی با طول موج خیلی بلند(حدود هزارن کیلومتر) که توسط اختلالات بزرگ مقیاس برروی اقیانوس ایجاد شده گویند . این امواج می توانند از اغتشاشات زیر(زمین لرزه های زیر آب باجابجائی های قائم بزرگ،لغزشهای زیر دریائی) یا اغتشاشات بالا(پدیده های هواشناسی) ایجاد شود. یک موردتسونامی بوقوع پیوسته درروز بیست وششم دسامبر سال ٢٠٠٤ در اقیانوس هندموردبررسی واقع شد.این حادثه غیر مترقبه بیش از ٢٠٠٠٠٠ نفرکشته داد.این پدیده توسط زمین لرزه ای در اقیانوس هند( منشآ آن در زیر دریا)و مرکزیتی در ارتفاع ١٦٠ کیلومتری از قسمت شمالی جزیره سوماترا در اندونزی در ساعت ١ صبح به وقت گرینویچ( ٨ صبح به وقت محلی ) بوقوع پیوست. قدرت این زمین لرزه ٩ واحددر مقیاس ریشتر بود.این زمین لرزه از سال ١٩٦٤ تا کنون بزرگترین و از سال ١٩٠٠ تا کنون از نظر بزرگی چهارمین درجه را داشته است . این لرزش بطور کامل جزیره سوماترا را به سمت جنوب غرب در حدود ١٠٠ فوت حرکت داد و می توان گفت حتی چرخش زمین را مختل کرد.این اولین تسونامی از سال ١٨٨٣ در اقیانوس هند بودامواج ناشی از این زمین لرزه با ارتفاع بیش از ١٥ متر ،سواحل قسمتهائی از اندونزی ،سری لانکا ، تایلند و کشورهای مجاور را به شدت تخریب کرد. در این مقاله سعی گشت عامل اصلی وقوع تسونامی از دیدگاه هواشناسی و زمین شناسی مورد بررسی واقع شود . سپس سرعت ، شدت ،طول موج و ارتفاع موج ناشی از آن مورد محاسبه وتحلیل واقع شود . همچنین با توجه به امکانات موجود در دنیا امکان سنجی پیش بینی و اقدام در پیشگیری یا کاهش خسارت ناشی از آن مانند پدیده های غیر مترقبه سیل و ... مورد بحث واقع شود

Keywords:

تسونامی , زلزله , حوادث غیر مترقبه , زمین شناسی