عباس ملکی - استادیارگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی - دانشگاه لرستان
نگار اثنی عشری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی -دانشگاه لرستان
افسانه عالی نژادیان - استادیارگروه مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی - دانشگاه لرستان

آب مهمترین عامل محدود کننده در مناطق خشک و نیمه خشک، برای توسعه کشاورزی می باشد. در ایران نه تنها کمبود آبمشکلاتی را برای توسعه کشاورزی در پی داشته است، بلکه عدم استفاده بهینه از آبهای استحصالی نیز باعث شده تا اراضیکمتری تحت پوشش قرار گیرند. باتوجه به سهم عظیم مصرف آب در بخش کشاورزی و همچنین پایین بودن بازده مصرف آب،انتخاب و به کارگیری راهکارهایی در زمینه های بهبود روش های آبیاری و بهینه سازی مصرف آب در گیاهان، صرفه جویی قابلتوجهی را در این بخش به همراه خواهد داشت و بدین طریق میتوان خسارات ناشی از بحران کم آبی به بخش کشاورزی را بهطور قابل ملاحظه ای کاهش داد. یکی از این راهکارها مدیریت بهینه آب آبیاری و اعمال استراتژی های کم آبیاری گیاهان درسطح مزرعه می باشد. در همین راستا، به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلیآزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاهلرستان ، در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. تیمارهای مورد استفاده جهت آبیاری عبارت بودند از : 120: T1 درصد نیاز آبی، 100: T2 درصد نیاز آبی (آبیاری کامل)، : 80:T3 درصد نیاز آبی، : 60:T4 درصد نیاز آبی، : 40:T5 درصد نیاز آبی. نتایج بدست آمده :نشان داد که تأثیر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چشم بلبلی شامل ارتفاع بوته، بیوماس کل ، عملکرددانه، وزن 100 دانه و تعداد غلاف در بوته در سطح 1% و تعداد دانه در غلاف در سطح 5% معنی دار می باشند. به طوری که باکاهش سطوح مختلف آبیاری از تیمار 120 درصد نیاز آبی به تیمار 40 درصد نیاز آبی، موجب کاهش ارتفاع بوته، بیوماس (براساس وزن تر)، عملکرد دانه، وزن 100 دانه، تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در بوته گردید. همچنین طبق نتایج به دست آمدهبا توجه به اینکه مقادیر عملکرد دانه، وزن 100 دانه و تعداد دانه در غلاف در تیمار T3؛ (80 درصد نیاز آبی) و تیمار T2؛ (100درصد نیاز آبی) در یک سطح قرار دارند، بنابراین نیازی به آبیاری کامل محصول نیست و میتوان با کاهش 20 درصدی مقدار آبمصرفی در تیمار T3؛ (80 درصد نیاز آبی)، عملکرد مناسب را به دست آورد.

اجزای عملکرد، سطوح مختلف آبیاری، عملکرد دانه، لوبیا چشم بلبلی