علی خدادوست - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه تربیت مدرس
حامد یوسف زاده - استادیار گروه جنگلداری، دانشگاه تربیت مدرس
حمید عبدالهی - دانشیار بخش بیوتکنولوژی درختان میوه، موسسه تحقیقات تهیه و اصلاح نهال و بذر

ارزیابی دقیق مقدار و پراکنش تنوع ژنتیکی در گونه های جنگلی به منظور تدوین راهبرد حفاظت و استفاده از منابع ژنتیکی از اهمیت ویژه ایبرخوردار است. به منظور مطالعه ی تنوع ژنتیکی سیب جنگل هیرکانی، از 14 جمعیت آن، شش تا 10 پایه انتخاب، DNA استخراج و با استفادهاز 4 آغازگر ISSR ، الگوی الکتروفورزی آنها بررسی شد. نتایج نشان دهنده ی سهم بیشتر تنوع درون جمعیتی به تنوع بین جمعیتی (94درصد در مقابل 6 درصد) در بین جمعیت های مورد مطالعه بود. بر اساس ضریب تشابه Nei ، بیشترین فاصله ژنتیکی مربوط به جمعیت های سیاهبیل و ماسال و کمترین آن مربوط به جمعیت های یوش، افراتخته و دینکوه بود. با استفاده از آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی (PCoA)، جمعیت هایسیاه بیل و یوش از بقیه ی جمعیت ها کاملا متمایز شدند. با توجه به تفاوت بارز در گرادیان جغرافیایی و ارتفاعی جمعیت های موجود در اینمطالعه و درصد پایین تنوع بین جمعیتی به نظر می رسد جریان ژنی در بین جمعیت های مختلف به دلیل خودناسازگاری و دگرآمیزی در اینگونه بسیار سریع اتفاق می افتد. در بین جمعیت های مورد مطالعه در این تحقیق تمایز جمعیت سیاه بیل به دلیل استقرار در ناحیه جلگه ای، قابلملاحظه است. همچنین در جمعیت یوش پایه های مستقر در ارتفاعات بالاتر رفتاری متفاوت نسبی به پایه های همان جمعیت در ارتفاعات پایین ترنشان می دهند.

جنگل های هیرکانی، تنوع ژنتیکی، سیب وحشی، نشانگر ISSR