سلیمه ملایی - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی ، موسسه غیرانتفاعی سنا، ساری
محمد علی بهمنیار - استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری .
وحید اکبرپور - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

به منظور بررسی تاثیر کاربرد کود دامی و اسید سالیسیلیک بر خواص ظاهری و برخی مواد ثانویه در گیاه دارویی همیشه بهار آزمایشی بر پایه فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1393 - 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه غیر انتفاعی سنا واحد ساری انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی در چهار سطح ( شاهد ، 20 60 40 تن در هکتار) و اسید سالیسیلیک در چهار سطح ( شاهد ، 0/5 1 1/5) میلی مولار بودند. نتایج حاصله نشان داد که تیمارهای کود دامی و اسید سالیسیلیک بر خواص مورفولوژیکی گیاه که شامل ( تعداد گل در بوته، قطر گل ، وزن تر و خشک گل ) در سطح 1 درصد معنی دار شدند. اثر متقابل این دو تیمار بر وزن تر و خشک گیاه در سطح 1 درصد معنیدار شده، و بر تعدا د گل و قطر گل معنی دار نشد. اثر کود دامی ، اسید سالیسیلیک و همچنین اثر متقابل این دو تیمار بر صفات بیو شیمیایی که شامل ( فنل ، فلاونوئید، آنتوسیانین ، ظرفیت آنتی اکسیدانی و درصد اسانس در گیاه در سطح 1 درصد معنی دار شدند. فقط اثر متقابل کود دامی و اسید بر درصد اسانس در گیاه همیشه بهار معنی دار نشد. یافته های این تحقیق نشان داد که تیمار کود دامی( 60 تن در هکتار ) و اسید سالیسیلیک ( 1/5 میلی مولار) بیشترین تاثیر بر خواص مرفولوژیکی و صفات بیو شیمیایی گیاه همیشه بهار داشتند، فقط درصد اسانس که با افزایش کود دامی کاهش یافت ولی با افزودن اسید سالیسیلیک درصد اسانس نیز افزایش پیدا کرد. گیاهان دارویی منبع غنی از متابولیت های ثانویه یعنی منابع مواد موثره بسیاری از داروها می باشد. که سالیسیلیک اسید با تغییر در متابولیسم گیاه باعث تغییر در مواد ثانویه گیاه از جمله ترکیب های اسانس می شود.

کود دامی، خواص ظاهری، صفات بیو شیمیایی ، درصد اسانس، اسید سالیسیلیک، همیشه بهار