مصطفی آقامیرزایی - دانشجوی دکتری گروه علوم و صنایع غذایی، گرایش میکروبیولوژی مواد غذایی، دانشگاه تبریز
علیرضا نیسی - دانشجوی دکتری شیلات، دانشگاه تهران .کارشناس پژوهشکده کشاورزی هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران

دزهای پایین پرتودهی، 0/7-0/2 kGy میتواند تا حد بسیار زیادی از هجوم حشرات به گندم و سایر محصولاتانباری جلوگیری نماید. 0/3 – 0/15 kGy بطور موثری میتواند مگس میوه را کاهش دهد. متوسط دز 400 Gyبرای مبارزه با تریبولیوم کانفیوزوم (سوسک کوچک آرد) مناسب میباشد. پرتودهی با 10 Gyبه منظور استریل کردندانه های غله ای حاوی سیتوفیلا مناسب میباشد. دز 150 Gyموجب کاهش 2درصدی لارو سیدیا پومونللا گردید،در حالیکه دز 200 Gyبطور کامل موجب از بین رفتن آن شد. در میوه عنبه هندی، پرتودهی 150 Gyموجبجلوگیری از آلودگی با مگس میوه انبه قرار گرفته در سومین مرحله از رشد (توکسوتریپانا کورویکودا) شد. پرتودهی انبهبا 100 Gyباعث نابودی 100000عدد از هر گونه های قرار گرفته در سومین مرحله از رشد آناسترفادلودنز ، اوبلیکوآ ، و سرپنتینادین شد، اما در نمونه های شاهد بدون پرتودهی %83/5از گونه ها وجود داشتند. نتایج تحقیقاتینشان داد که در پرتقال و آواکادو، بکارگیری 75 Gy پرتودهی منجر به نابودی 24700 گونه های بالغ قرار گرفته درسومین مرحله از رشد باکتروسرا ترایونی میگردد. تولید مثل 25000 گونه بید بالغ آلو (کونوتراکلوس ننوفار) با استفادهاز 92 Gy متوقف شد. از تولید مثل بیش از 30000 شپش سیب زمینی شیرین (سیلس فورمیکاریوس الگانتولس) بابکارگیری 165 Gy ممانعت گردید. تاثیر پرتودهی برروی افزایش تخم، لارو، و شفیره پروانه آرد هندی (پلودیااینترپونستللا) و بید انجیر (افستیا کوتللا) در فندق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر این بودند که دز مورد نیاز جهتجلوگیری از افزایش تخمه ای پلودیا اینترپونستللا و افستیا کوتللا به ترتیب 450 Gy و 300 Gy بود

پرتودهی، حشرات، آفات، میوه جات، نگهداری