مهدی عزتی - دانشجوی کارشناسی ارشد ساز ههای دریایی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
مصطفی زین الدینی - د انشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

لوله ها در برخی موارد در معرض بارهای جانبی سنگین و تصادفی قرار م یگیرند که ممکن است منجر به صدمات اساسی در آ ن ها شود . توانایی لوله ها در جذب انرژی بار وارده و تبدیل آن به تغییر شکل خمیری یکی از موارد مورد توجه در بسیاری از کاربردهای مهندسی می باشد . پاسخ خطوط لوله نفت و گاز تحت بارهای جانبی، که به وسیله ابزارهای کششی در راستای افقی و مایل و یا برخورد لنگر کشتی در راستای قائم و د یگر وسایل ایجاد می شود دارای اهمیت است و می توانند موجب آسیب های ناگهانی و جدی در خط شوند. به علاوه، بارهای جانبی ضربه ای بر اعضای لولهای سکوهای دریایی، م یتواند خطری جدی برای رفتار سازهای سکو باشد. در این پژوهش، پاسخ نیرو- تغییرمکان قرشدگی در لول هه ا بدون درنظر گرفتن فشار داخلی یا نیروی محوری به صورت آزمایشگاهی بررسی شده و با روابط موجود در آیین نامهAPI مقایسه شده است. لوله ها از نوعX70 با نسبت 22D/t = هندسه بستر لوله به شکل زین اسبی و هندسه سنبه به صورت نی مکره با نسبتd/D =0/45 درنظر گرفته شده است نتایج نشان می دهند که هر دو رابطه در آیین نامه API برای شکل قرشدگی کروی و در حالتی که فشار داخلی وجود ندارد مقاومت جانبی بزرگتری را نسبت به نتایج آزمایشگاهی بیان می کنند. باید توجه داشت که اختلاف زیاد میان روابط آیین نامهAPI و نتایج آزمایشگاهی درصورت حضورفشار داخلی، کاسته می شود اما این موضوع خصوصاً به هنگام نصب لوله و قطع شدن جریان و ... که فشار داخلی حضور ندارد در جهت اطمینان نمی باشد

خط لوله، نیرو- تغییرمکان، قرشدگی، سنبه