نشاط احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم تغذیه، دانشکده علوم پزشکی واحد علوم و تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
زینب همت دار - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شیراز
زهرا دهقانیان - کارشناس تغذیه، علوم پزشکی شیراز
علیرضا احمدی - دانشجوی کارشناسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج)

مقدمه: رشد کودکان نقش مهمی در تامین سلامت آینده آنان ایفا می کند. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت رشد کودکان 24-6 ماهه مراجعه کننده به مرکز بهداشتی-درمانی نادر کاظمی شیراز و ارتباط آن با برخی عوامل خانوادگی انجام شد.روش: پژوهش از نوع مقطعی و توصیفی-تحلیلی بود. از کودکان تحت پوشش مرکز بهداشتی-درمانی 120 کودک 24-6 ماهه به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. اطلاعات مربوط به وزن، طول، تحصیلات و شغل مادر، سن مادر هنگام بارداری، فاصله موالید، و تعداد فرزندان جمع آوری گردید. Z-score وزن برای سن (WAZ)، طول برای سن (LAZ)، و وزن برای طول (WLZ) به وسیله نرم افزار Epi-Info با استفاده از استانداردهای CDC 2000 محاسبه شد. داده ها با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: متوسط سن کودکان 5/7± 12/3 ماه بود. 49/2% از شرکت کنندگان پسر و 50/8% دختر بودند. 34/2% کودکان دچار کم وزنی (WAZ<-1)؛ 30% مبتلا به لاغری (1-WLZ<)،16/7% مبتلا به کوتاه قدی (LAZ<-1)، و 23/3% دارای اضافه وزن (WLZ>1) بودند. پسران به طور قابل ملاحظه ای بیش از دختران به کم وزنی، لاغری، کوتاه قدی، و اضافه وزن مبتلا بودند. کودکان مادران شاغل به طور معناداری کمتر از کودکان مادران خانه دار در محدوده نرمال WLZ قرار داشتند و کودکان مادران خانه دار کمتر از کودکان مادران شاغل دچار لاغری یا اضافه وزن بودند. هم چنین کودکان مادرانی که تحصیلات زیر دیپلم داشتند بیشتر از کودکان مادرانی که تحصیلات دیپلم و بالاتر داشتند در محدوده نرمال WLZ قرار داشتند. خروج از محدوده نرمال WLZ برای کودکان مادرانی که تحصیلات دیپلم و بالاتر داشتند بیشتر به صورت اضافه وزن بود. در آنالیز رگرسیون لجستیک هنگامی که داده ها بر حسب شغل مادر تعدیل شد، رابطه تحصیلات مادر و WLZ کودک از حالت معناداری خارج شد. سن پایین تر مادر در هنگام بارداری با افزایش احتمال بروز لاغری در کودکان همراه بود. فاصله موالید و تعداد فرزندان با ابتلا به لاغری رابطه معنادار نداشت. نتیجه گیری: وضعیت تغذیه کودکان مادران شاغل و مادران تحصیل کرده بیش از کودکان مادران خانه دار و دارای تحصیلات زیر دیپلم نیازمند توجه است.

وضعیت اجتماعی مادر، اختلالات رشد