مرور نظام مند بر رابطه پلی مورفیسم های ژن گیرنده ویتامین D با چاقی

مقدمه: چاقی یکی از شایع ترین مشکلات بهداشت عمومی در بسیاری از نقاط جهان می باشد. مطالعات اخیر نشان داده است که عوامل ژنتیکی مانند تنوع در ژن گیرنده ویتامینD (VDR یا Vitamin D receptor) در جمعیت که پلی مورفیسم های ژن VDR نامیده می شوند، در ایجاد چاقی مؤثر است. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم های ژن VDR با پاتوژنز چاقی می باشد.روش: مقالات پایگاه های داده Scopus, PubMed ,Web of Science, Google Scholarو پایگاه های داده فارسی به صورت نظام مند تا آوریل 2016 مورد جستجو قرار گرفتند و مطالعات مشاهده ای مربوط طی 4 مرحله انتخاب شدند. از این مطالعات اطلاعات و روابط آماری مربوط به تاثیر پلی مورفیسم جایگاه های FokI, TaqI, BsmIو ApaI بر خطر ابتلا به چاقی استخراج و بررسی گردید.یافته ها: از شش مطالعه مورد-شاهدی بررسی شده، در یک مطالعه برروی جایگاه FokI آلل F اثر محافظتی در برابر چاقی از خود نشان داده است (OR = 0.320 ، P = 0.005) که در سایر مطالعات این اثر دیده نشده است. در مورد جایگاه BsmI نتایج در بین مطالعات انجام شده یکسان نبوده و فقط آلل b در یک مطالعه با چاقی رابطه معنی داری داشته (P=0.028) که این رابطه در سایر مطالعات و در مورد سایر ژنوتیپ ها و آلل های BsmI دیده نشد. در جایگاه TaqI آلل T و هموزیگوت های آن در دو مطالعه با خطر ابتلا به چاقی رابطه معنی داری نشان داد P=0.019) و P<0.001 ) که البته در یک مطالعه آلل t این اثر را داشته است (P=0.009, β=0.086). در مطالعه بر روی جایگاه ApaI رابطه معنی داری بین آلل ها و ژنوتیپ های آن با چاقی دیده نشد و صرفا قالب هاپلوتایپ ها بر چاقی اثرگذار بوده است. نتیجه گیری: پلی مورفیسم های ژن VDR بر خطر ابتلا به چاقی تأثیرگذار بوده لیکن تأثیر جایگاه ها متناقض می باشد به طوری که در مورد مارکر ApaI نتیجه معنی داری مشاهده نگردید ولی در سایر جایگاه ها نتایج ثابت نمی باشند. لذا مطالعات بیشتری جهت مشخص شدن ارتباط پلی مورفیسم های ژن VDR با چاقی مورد نیاز است.

Keywords:

چاقی , پلی مورفیسم , گیرنده ویتامین D , مایه توده بدن