صدیقه روحی - دانشجوی علوم تغذیه، عضو مرکزپژوهش های دانشجویی، دانشکده پزشکی ،دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایران
منصور گرجی بانی - عضوهیئت علمی، گروه تغذیه و صنایع غذایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایران

مقدمه: فیبروزکیستیک(Cystic fibrosis) شایع ترین بیماری ژنتیکی درکودکان است که با کاهش عملکرد ریه، سوی جذب و اغلب با اختلال در وضعیت تغذیه ای توام می باشد. ارزیابی وضعیت تغذیه، غربالگری کودکان مبتلا به بیماری CF و پیگیری مستمر و پایش رشد آنان برای پیشگیری از سوء تغذیه و افزایش امید به زندگی از روش های کاربردی تغذیه درمانی در جهت کاهش عوارض این بیماری است. ارتقای وضعیت تغذیه ای ازجمله استفاده از مکمل های غذایی، ویتامین ها و نوع تغذیه در روند درمان این بیماران تأثیر گذار است. با توجه به نکات فوق در این تحقیق در نظر است بر اساس بررسی ها و مطالعات انجام شده در مورد تغذیه و راهکارهای درمانی در بیماران مبتلا، پروتکل های تغذیه ای را به شکل کاربردی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. روش: در این مطالعه با ارائه کلمات کلیدی Cystic fibrosis،Nutritional intervention،Diet therapy،Food supplement و با بررسی موتورهای جستجوگر مثل Google Scholar ,SID,Medscape,ELSEVIER, Science Indirect, Magiran درمورد تأثیرتغذیه و موادمغذی به اشکال مختلف شامل رژیم درمانی، استفاده از مکمل های غذایی، تأثیر آنتی اکسیدان های طبیعی و سنتتیک در بیماران مبتلا به CF با مطالعه مقالات متعدد طی سال های 2000 تا 2016 اطلاعات مستند در قالب یک مقاله مروری ارائه می گردد.یافته ها: یافته ها نشان داد تغذیه از طریق مکمل های غذایی، با لوله و اصلاح رفتارهای غذایی باعث ارتقای وضعیت تغذیه ای و سلامتی می شود، هر چند در تغذیه با لوله مواردی در مورد کاهش عملکرد ریوی مشاهده شد. هم چنین تامین انرژی دریافتی در مقادیر( Estaimated average requirements (EAR) و پیشگیری از اتلاف درشت مغذی ها از جمله پروتئین ها در جهت کالری زایی مورد توجه می باشد. نظر به اینکه کمبود ویتامین D بیماران فوق را می تواند به لحاظ عوارض استخوانی آسیب پذیر نماید لذا تجویز ویتامین D3 خوراکی می تواند بهبودی چشمگیری در روند درمان و کاهش عوارض ایجاد نماید. مضافا اینکه استرس اکسیداتیو تجویز ویتامین های آنتی اکسیدانی A وE را نیز توصیه نموده و اکسیداسیون لیپیدها و پروتئین پیشگیری می نماید.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای بیماری CF اجرای برنامه های غربالگری جهت شناسایی افراد مبتلا و ارائه رژیم درمانی مناسب جهت تسریع روند درمان و کاهش عوارض پیشنهاد می شود. کفایت کالری دریافتی و مناسب نمودن وزن این بیماران از نکات مهم بوده و نیز استفاده از مکمل های غذایی و آنتی اکسیدان های طبیعی به موازات دارو درمانی توصیه می شود.

فیبروزکیستیک، استرس اکسیداتیو، رژیم درمانی، مداخله های تغذیه ای، مکمل های خوراکی