محمود کیان منش - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
مسعود علی آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند
قاسم آهی فرشه - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند

هوش هیجانی به عنوان یک عامل روان شناختی با سلامت رابطه دارد، چراکه در هوش مهارت های وجود دارد که پردازش اطلاعات اجتماعی را تسهیل کرده و باعث انسجام فکر می شود. پژوهشگران و نظریه پردازان هوش هیجانی باور دارند هوش هیجانی از قابلیت آموزش و اصلاح برخوردار است. هدف آموزش هوش هیجانی این است که آزمودنی ها یاد بگیرند کنترل زندگی خود را به دست آورند. بر این اساس پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کانون کنترل سلامت بیماران با پرفشاری خون انجام گرفته است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، با گروه کنترل است و جامعه آماری پژوهش را مراجعه کنندگان به درمانگاه شماره4 بیرجند در بازه زمانی 2ماهه (اردیبهشت و خرداد 1394)، که پرفشاری خون برای آن ها، توسط پزشک تشخیص داده شده، تشکیل می دهند. نمونه پژوهش شامل30 نفر مرد و زن است که از بین داوطلبین شرکت در پژوهش، به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه15نفر). زنان و مردان گروه آزمایش، به مدت 8 جلسه تحت آموزش هوش هیجانی قرار گرفتند؛ در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. ابزار اندازه گیری این پژوهش دستگاه کنترل فشارخون و پرسشنامه مقیاس چندوجهی منبع کنترل سلامت والستون و همکاران (1994) است و برای تجزیه وتحلیل داده ها، تحلیل کوواریانس به کار رفت. نتایج نشان داد که آموزش هوش هیجانی بر کاهش نمره کانون کنترل بیرونی – شانس و کنترل بیرونی - قدرت دیگران، تأثیر دارد. میزان تأثیر این مداخله به ترتیب برای متغیرهای نامبرده برابر 0/29 و 0/56 بود. به علاوه نتایج نشان داد که آموزش هوش هیجانی سبب افزایش معنی دار نمرات پس آزمون کانون کنترل درونی آزمودنی ها شده است؛ میزان تأثیر این مداخله (0/74 = Ŋ2) بود.

آموزش هوش هیجانی، کانون کنترل سلامت ، پرفشاری خون