مجتبی رستمی حصوری - دانشجوی دکتری سنگشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شاهرود
حبیب الله قاسمی - استاد سنگ شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شاهرود
مهدی رضایی - استادیار سنگشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شاهرود

منطقه مورد مطالعه در لبه شمالی ایران مرکزی قرار دارد. ترکیب سنگشناختی این واحدهای آذرین از بازالت تا الیوینبازالت تغییر میکند. بر اساس نمودارهای نامگذاری، سنگهای مورد مطالعه در محدوده بازالت قلیایی قرار میگیرند. بافت غالب در این سنگها پورفیری با خمیره میکرولیتی، گلومروپورفیری و جریانی هستند و از نظر کانیایی، از درشت بلورهای الیوین،کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز تشکیل شدهاند. نمودارهای مختلف، سرشت ماگمای مولد را قلیایی سدیمی نشان میدهند و بررسی الگوی پراکندگی عناصر نادر خاکی نمونهها نشان میدهد که شیب عمومی تغییرات دارای روند نزولی است که نشانگر غنیشدگی سنگهای بازالتی از عناصر نادر خاکی سبک LREE تهیشدگی از عناصر نادر خاکی سنگین HREE بدون بیهنجاری منفی Eu است. ماگمای مزبور از ذوب بخشی 1 تا 10 درصدی یک سنگ منبع گوشتهای غنیشده گارنتلرزولیتی در اعماق 100 تا 110 کیلومتری در یک محیط پشت-کمان اولیه در زمان الیگومیوسن تشکیل شده است.

بازالت؛ پشتکمان؛ ایران مرکزی