سمیه آقاعلی - دانشجوی ارشد پترولوژی، گروه زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی کنعانیان - استاد گروه زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کاظم کاظمی - دانشجوی دکترای پترولوژی، گروه زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

دایک های حدواسط و بازیک پس از ائوسن جنوب غرب بویین زهرا، در داخل سنگ های آتشفشانی ائوسن کمربند ماگمایی ارومیه دختر تزریق شده اند. این دایک ها از لحاظ سنگ شناسی، عمدتاً ترکیب آندزیتی تا آندزیتی بازالتی و گاهی نیز داسیتی دارند. از نظر کانی شناسی، کانی های اصلی و غالب آنها شامل: پلاژیوکلاز، ارتوپیروکسن، کلینوپیروکسن، کوارتز، بیوتیت و کانی های اپک بوده و بافت غالب آنها میکرولیت پورفیری است. در نمودارهای هارکر با افزایش SiO2 مقادیر اکسیدهای اصلی MgO ،FeO ،Al٢O3 و P٢O5 و عناصر V ،Co ،Ni کاهش، مقدار K٢O و عناصر Zr ،Th و Nb افزایش نشان می دهند. این روند تغییرات منظم بیان کننده نقش تحول تفریق بلورین، به عنوان یکی از تحولات اصلی حاکم بر ماگمای تشیکل دهنده دایک های مورد مطالعه است. همچنین شواهد ژئوشیمیایی عناصر فرعی و کمیاب از جمله آنومالی منفی عناصر Y و Ta ،Nb ،Zr ،Nb ،Ti و آنومالی مثبت عناصر Ba ،K ،Rb ،Pb و LREE و روند های عمودی داده ها در نمودار Rb/Y به Nb/Rb همگی نمایانگر تأثیر آلایش پوسته ای در تحول ماگمای تشکیل دهنده دایک های مورد بررسی است.

دایک های دیابازی؛ آلایش پوسته ای؛ تفریق ماگمایی؛ بویین زهرا