بررسی پتانسیل رواناب قابل برنامه ریزی و نقش آن در مدیریت بحرانهای مرتبط با خشکسالی استان خراسان جنوبی

رشد جمعیت، افزایش بی رویه مصرف آب، توزیع نامناسب زمانی و مکانی بارش، نظام سنتی کشاورزی و عدم جایگزینی آب از جمله دلایلی ست که باعث می گردد کمبود کمی یا کیفی آب همواره با تنشهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بین اقوام و حتی کشورها همراه باشد. این موضوع در اقالیم خشک و بیابانی از جمله استان خراسان جنوبی با تغییرات شدید بارش همراه با خشکسالی شدید و متوالی نمود بیشتری پیدا کرده ست. نوسانات زمانی و مکانی بارش استان بسیار زیاد بوده و عمده بارشها شدید، کوتاه و در مساحت کم اتفاق می افتد و با ایجاد سیلاب آنی خسارات متعددی را به بخشهای مختلف تحمیل می کند و هر ساله با توجه به عدم توسعه بخشهای صنعت و بازرگانی و متکی بودن اقتصاد جوامع محلی به کشاورزی و دامداری خسارات و تبعات محسوس و نامحسوس جبران ناپذیری بر بخشهای مختلف اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی استان تحمیل می کند. ‏از آنجا که مدیریت جامع حوزه های آبخیز می تواند خسار ت و تبعات مرتبط سیل و خشکسالی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد در این تحقیق با توجه به مباحث هیدرولوژیکی و مسائل زیست محیطی مرتبط با حوزه های آبخیز میزان رواناب قابل برنامه ریزی در یک سال نرمال و دوره بازگشتهای 10 ‏، 25 ‏، 90 ‏و 100 ‏ساله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که اقدامات آبخیزداری و آبخوانداری با توجه به رواناب قابل برنامه ریزی و پراکنش منابع آبی و آبادیهای استان خراسان جنوبی می تواند به میزان قابل توجهی خسارات و بحرانهای ناشی از افت کمی و کیفی منابع آبی را کاهش دهد.

Keywords:

. افت کمی و کیفی منابع آب , رواناب فصلی , مدیریت جامع آبخیزداری , استان خراسان جنوبی