سیدعلی طباطبایی - استاد یار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
طاهره حسنلو - استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی

خشکی یکی از مهم ترین تنش های غیر زنده است، که بسیاری از مناطق دنیا از آن صدمه می بینند. به منظور مطالعه تاثیر میزان مصرف آب بر اساس تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A و مصرف باکتری استرپتومایسس روی عملکرد و سایر صفات گیاه کلزای پاییزه در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی در سه سطح شامل میزانهای60. 120 ‏و 180 ‏میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی در دو سطح شامل مصرف باکتری استرپتومایسس به میزان ده به توان6 ‏و عدم مصرف باکتری بود. هر واحد آزمایشی شامل 8 ‏خط کاشت به فاصله 20 ‏سانتی متر و به طول 6متر بود. صفات تاریخ آغاز گلدهی، تاریخ آغاز غلاف بندی، تاریخ رسیدن، طول مدت زایشی، ارتفاع بوته، وزن دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه فرعی در هر بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، دانه و کاه اندازه ‏گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کلیه صفات مورد بررسی تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفت بیشترین عملکرد دانه به میزان 2555 ‏کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری پس از 60 ‏میلیمتر تبخیر بدست آمد. کاربرد باکتری هم روی صفات مختلف از جمله عملکرد اثر گذاشت بطوری که عملکرد را در تیمار شاهد از 1051 ‏به 1229 ‏کیلوگرم در هکتار در تیمار کاربرد باکتری افزایش داد.

. تبخیر از تشتک تبخیر، باکتری استرپتومایسس، تنش خشکی، عملکرد کلزا