مسعود ناصریان - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
علیرضا مسجدی - دانشیار گروه مهندسی آب ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
امیرعباس کمانبدست - استادیار گروه مهندسی آب ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

رودخانه ها تحت تاثیر عومل مختلفی مانند ویژگیهای زمین شناسی، هیدرولوژیکی، ژئومورفولوژیکی و نحوه بهره برداری از آنها در معرض تغییر و تحول می باشند.در محل قوس، تغییرات عمق جریان، سرعت و تنش برشی در عرض رودخانه ها بسیار شدید بوده و باعث ایجاد جریان حلزونی و فرسایش قوس خارجی و رسوبگذری در قوس داخلی می شود و تاثیرات مخرب بیشتری بر محیط در برگیرنده آن دارد .وقوع آبشستگی در اطراف تکیه گاه پل، یکی از عمده ترین دلایل تخریب پل ها درمسیرهای قوسی است. یکی از متداول ترین اقداماتی که جهت حفاظت مستقیم سواحل وبستر رودخانه ها انجام می گیرد، استفاده از سنگ چین(ریپ رپ) می باشد. هدف از این تحقیق بررسی عدد فرود بر پایداری سنگ چین با چگالی ثابت و قطرهای متفاوت در دبی های مختلف در اطراف تکیه گاه پل با دیواره بالدر 25 ‏درجه در قوس 180 ‏درجه رودخانه می باشد. برای انجام آزمایش ها از یک فلوم آزمایشگاهی با قوس 180 ‏درجه از جنس پلکسی گلاس استفاده شد. در این تحقیق یک نوع سنگ چین با چگالی 1/7 ‏و با قطرهای 4/76 ‏، 9/52 ‏، 12/7 ‏، 19/1 ‏میلی متر در محل تکیه گاه پل در موقعیت 70 ‏درجه از قوس و با استفاده از چهار دبی 17،20 ‏،23، 27 ‏لیتر بر ثانیه مورد آزمایش قرار گرفت. در هر آزمایش عمق جریان در شرایط آستانه حرکت و آستانه شکست اندازه گیری گردید. نتایج حاصله نشان داد که در دو حالت آستانه حرکت و شکست، به ازای افزایش عدد فرود در قطرهای متفاوت، پایداری کاهش می یابد

آبشستگی، جریان حلزونی، تکیه گاه ‏پل بالدار، سنگ چین ،قوس 180 ‏درجه