فروغ جودکی - دانشجوی کارشناس ارشد نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد ایران
شهرام نخجوان - استادیار و مدیر گروه کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد ایران
محمد شاهوردی - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد

یکی از شرایط دشوار محیطی که گیاهان با آن رو به رو هستند تنش شوری است که اغلب با تنش خشکی همراه می باشد لازم است گونه های مختلف شبدر در شرایط مناسب از لحاظ شوری و همچنین در محیط های شور مورد مطالع قرار بگیرند تا بتوان گونه هایی که دارای مقاومت به شوری هستند انتخاب گردند. از آنجا که تولید علوفه در کشور از اهمیت فراوانی برخرودار است بررسی گونه ای مختلف مرتعی و علوفه ای تحت تنشهای مختلف محیطی به ویژه تنش شوری شناخت پتانسیل سازگاری گونه ها و معرفی گونه ها و ارقام سازگار می تواند گامی در جهت رفع کمبود علوفه باشد به همین منظور آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار بر روی 15 ژنوتیپ شبدر ایرانی در آزمایشگاه مجتمع کشت و صنعت دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد در سال 93-94 اجرا شد در این آزمایش تاثیر تیمارهای شوری ناشی از غلظت های 0/5، 0/1 و 0/15 مولار NaCI بر روی صفات طول گیاهچه طول ریشه چه، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، وزن خشک ف وزن تر درصد جوانه زنی بذر و شاخص بنیه بذر ژنوتیپ های شبدر ایرانی ارقام بروجرد و کرج در محیط استاندارد ژرمیناتور اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد در مورد اکثر صفت در هر دو شرایط اثرات رقم تنش و اثرات متقابل آنها در سطوح احتمال 1 و 5 درصد معنی دار می باشد. ول ید رمورد درصد جوانه زنی همه ژنوتیپ های در گروه A قرار گرفته و تفاوت معنی داری نداشتند. ضرایب همبستگی ساده بین صفات در 15 ژنوتیپ شبدر ایرانی نشان داد بین صفات طول ریشه چه و طول ساقه چه با صفات طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر همبستیگی مثبت و معنی داری در سطح یک درصد مشاهده گردید. که این صفت طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر نیز دیده شد.

شبدر ایرانی، تنش شوری NaCI