الهام نقی زاده جهرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شاهرود،
افشین قشلاقی - استادیار دانشکده علوم زمین، گروه زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شاهرود

در این پژوهش، به منظور ارزیابی تأثیر فعالیت های کارخانه پتروشیمی شیراز بر خاک های اطراف و تعیین منشأ و شدت آلودگی فلزی در آن ها، نمونه برداری از 15 ایستگاه از خاک های کشاورزی در اطراف این کارخانه صورت گرفت. تعداد 4 نمونه عمقی نیز برداشت گردید و در مجموع تعداد 19 نمونه خاک پس از آماده سازی به کمک دستگاهICP-OES مورد تجزیه قرار گرفته و غلظت برخی فلزات بالقوه سمی (کروم، نیکل، وانادیوم و آرسنیک) در آن ها اندازه گیری شد. نتایج آشکار ساخت که منشأ آلودگی فلزی در خاک های مورد مطالعه اساساً انسان زاد بوده و علاوه بر فعالیت کارخانه پتروشیمی شیراز، فعالیت های کشاورزی نیز (مانند استفاده از آفت کش ها...) نیز اثر آلودگی ناشی از کارخانه پتروشیمی را تشدید کرده است. بر اساس نتایج به دست آمده از محاسبه ضریب غنی شدگی، آرسنیک و نیکل در رده غنی شدگی قابل توجه (شدید) قرار گرفته و کروم و وانادیوم غنی شدگی متوسط را در نمونه های خاک کشاورزی منطقه مورد مطالعه نشان می دهند. هم چنین با توجه به ضریب آلودگی و درجه آلودگی نیز به ترتیب عناصر آرسنیک> نیکل> کروم > وانادیوم، بیش ترین آلودگی را در خاک منطقه به خود اختصاص می دهند

عناصر بالقوه سمی، آلودگی خاک، کارخانه پتروشیمی شیراز، فعالیت کشاورزی