رضا اخباری - کارشناس ارشد علوم اقتصادی گرایش اقتصاد محیط زیست
حمید آماده - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی و محیط زیست دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

رشد اقتصادی و توسعه همه جانبه در تمام جوامع در عین حال که اهداف مثبتی تلقی می شوند، دارای اثرات جانبی منفی بر دیگر حوزه ها از جمله محیط زیست هستند. در سالیان اخیر موضوعی که جلب توجه زیادی را برانگیخته، بحث اثرات جانبی منفی جهانی سازی و تجارت آزاد بدون محدودیت بر محیط زیست است، به گونه ای که با ارائه فرضیه پناهگاه آلودگی ، سهم عظیم تجارت و نقش پر رنگ جهانی سازی در انتقال آلاینده ها نمایان تر شده است. در این مطالعه با به کار گیری رهیافت ARDL و آزمون کرانه ها، به آزمون و تحلیل فرضیه پناهگاه آلودگی در رابطه تجاری ایران-چین در بازه زمانی 2004-1987 برای کدهای دورقمی ISIC مربوط به صنایع آلاینده پرداختیم. علاوه بر ارائه چهار الگوی غیر خطی برای هر چهار صنعت، الگوی غیرخطی دیگری نیز با استفاده از داده های تجمیع شده این صنایع برآورد گردید. نتایج حاکی از N شکل بودن منحنی کوزنتس زیست محیطی، سهم بالای تولیدات کارخانه ای در انتشار کربن، تأیید فرضیه پناهگاه آلودگی از ایران به چین برای کدهای 34 و 35 و شناسایی صنایع آلاینده صادراتی با کدهای 35 و 37 که فعالیت تولیدیشان سبب افزایش انتشار دی اکسید کربن می شود، بود.

فرضیه پناهگاه آلودگی، تجارت، EKC، آزمون کرانه ها، ARDL