برآورد تقاضای لبنیات در دهکهای مختلف درآمدی خانوارهای ایرانی

هدف از این مطالعه برآورد تابع تقاضا و مقایسهی انواع کششهای تقاضا برای کالاهای شیر، ماست،پنیر و دوغ در دهکهای اول تا دهم درآمدی خانوارهای شهری و روستایی با استفاده از روش رگرسیون به ظاهر نامرتبط تکراری طی دوره 2931- 2939 است. برای نیل به این هدف انواع سیستمهای انعطافپذیر پرکاربرد تقاضا مانند مدلNBR ،CBS ،AIDSو رتردام با اعمال آثار عادات مصرفی برای هر یک ازدهکها برآورد شدند و با مقایسه آنها از طریق تعداد بیشتر ضرایب معنیدار در هر یک از دهکها، مدل برتر انتخاب گردید. نتایج نشان داد که تمامی کششهای خود قیمتی در دهکهای اول تا دهمخانوارهای شهری و روستایی مطابق انتظار تئوریک و منفی میباشند. کششهای درآمدی در تمامی دهکها برای خانوارهای شهری و روستایی مثبت گردید که نشان از عادی بودن کالاها در سبد مصرفیخانوارها دارد. کشش درآمدی کالای پنیر به جز در دهکهای چهارم شهری، هشتم روستایی، نهم روستایی و دهم روستایی بزرگتر از یک بود که حاکی از لوکس بودن این کالا میباشد. نتایج نشان می-دهد که کششهای متقاطع قیمتی محاسبه شده از گروههای مختلف درآمدی و نحوهی عکس العمل این گروهها نسبت به تغییرات قیمت و درآمد متفاوت است. بهطوری که کالاها در بعضی از دهکها نسبت بههم جانشین و در بعضی دهکها مکمل یکدیگر بودند. همچنین نتایج حاصل از اعمال ضرایب عادات مصرفی نشان داد که این ضریب در اکثر معادلهها در سطح 5 درصد معنیدار میباشد بنابراین نادیدهگرفتن آثار عادات مصرفی میتواند منجر به ایجاد اریب در برآورد تابع تقاضا و در نتیجه تحلیل نادرست الگوی مصرفی خانوار گردد. از این رو پیشنهاد میشود در مطالعات تحلیل تقاضا در مورد لبنیات، اثر عادات مصرفی مورد آزمون قرار گیرد.

Keywords:

سیستمهای تقاضای پویا , لبنیات , دهکهای مختلف درآمدی , ایران