نیلوفر میرسپاسی - استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحداسلامشهر مسئول مکاتبه
یوسف قدک سازخسروشاهی - کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر

مدیریت دانش در سال های اخیر، در سراسر جهان، توجهات زیادی را به خود معطوف داشته است. تعداد فزاینده ای ازسازمان ها مدیریت دانش را به استراتژی های خود افزوده اند. گرچه در قرن بیستم، تجهیزات خط تولید، با ارزش ترین دارایی سازمان محسوب می شد ، با اطمینان می توان گفت که با ارزش ترین دارایی یک سازمان در قرن بیست و یکم، برخورداری از کارکنان دانشی و نوآوریهای ایشان خواهد بود. نیاز به مدیریت علوم گوناگون از منابع متعدد از جمله مشکلات واقعی جهان امروزاست که برای هر سازمان اهمیت استراتژیک دارد. این واقعیت بدین معناست که مدیریت دانش به طور گسترده ای به عنوان یک تفاوت و مزیت استراتژیک محسوب شده و برای ایجاد و حفظ مزیت رقابتی شرکتها، ضروری می نماید. مدیریت دانش به شناسایی و بهره گیری از دانش جمعی در یک سازمان به منظور کمک به سازمان در رقابت و برای افزایش نوآوری و پاسخگویی )مشتری مداری( اشاره دارد. امروزه مدیریت دانش به یک چارچوب اساسی کسب و کار موفق و یک منبع مهم مزیت رقابتی تبدیل شده است. مدیریت دانش باتوسعه دارایی های فکری که یک منبع مزیت رقابتی است بر عملکرد و افزایش - - بهره وری سازمان تاثیر می گذارد. بسیاری از سازمان ها در حال حاضر به طور فزاینده ای بر مدیریت دانش تمرکز نموده اند، و به طور خاص ایجاد یک محیط مناسب در محل کار برای تسهیل اشتراک دانش را در دستور کار دارند. هرچندکه در بسیاری از سازمانها، هنوز مدیریت دانش درشرایط فقدان نظم و انضباط و استانداردهای مناسب به سرمی برد. دلیل آن اینست که این سازمانها قادر به مدیریت فرآیندهای مدیریت دانش به طور موثر، با پیش بینی زمان واقعی و بهبودآن نیستند.در نتیجه، اندازه گیری توانایی و سطح فرایند مدیریت دانش برای پیدا کردن روشهایی جهت سرعت بخشیدن و ارتقاء توانایی آن ضروری است. مدل بلوغ، یک ابزار و روشی است که سازمانها به منظور ارزیابی و بهبود سطح مدیریت می توانند از آن استفاده کنند. این مدل برای سازمانهایی که به شناسایی عوامل ضعف مدیریت در سازمان تمایل دارند به کار می رود و می تواندراهکارهای کلیدی را که برای دستیابی به سطح بلوغ ضروری هستند را ارایه کرده و پیروآن قابلیت مدیریت را به طور موثر ارتقا دهد. بسیاری از محققان مدل بلوغ را از دیدگاه های مختلف تحلیل و مطالعه کرده اند. اما پاسخ این سوال که چگونه می توان تئوری مدل بلوغ را به مدیریت دانش اعمال کرد، هنوز داده نشده است. بنابراین از هر دو منظر تئوری و عملی ارائه یک تعریف روشن برای مدل بلوغ در مدیریت دانش، در هر دو سطح مفهومی و عملیاتی اقدامی ارزشمند است. درادامه این نوشتار به طور خلاصه به معرفی مدیریت دانش در سازمان پرداخته می شود. در بخش بعدی اجزای رسیدن به اهداف مدیریت دانش و درادامه عناصر کلیدی مدل بلوغ مدیریت دانش توصیف می گردد.پ