محمد مهران زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
محمد علی زمانی راد - کارشناس ارشد مکانیزاسیون کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد - دزفول

به منظور بررسی تأثیر روش بی خاک ورزی و تراکم بذر بر عملکرد ذرت دانه ای بهاره، آزمایشی در سال زراعی 93-1392 اراضی با بافت رسی- شنی شهرستان دزفول به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. پلات اصلی A شامل سه روش تهیه بستر a1) بی خاک ورزی a2) کم خاک وزی a3) خاک ورزی مرسوم و پلات فرعی B شامل سه تراکم بوته b1) فاصله بوته ها 12 سانتی متر b2) فاصله بوته ها 16 سانتی متر b3) فاصله بوته ها 20 سانتی متر با فاصله خطوط کاشت 75 سانتی متر برای ذرت بهاره کشت شد. نتایج بدست آمده نشان داد که عامل خاک ورزی تأثیر معنی داری در سطح1% بر تعداد بوته در واحد سطح و طول بلال و نیز تأثیر معنی داری در سطح 5% بر وزن هزار دانه سطح برگ، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی ذرت داشته است. همچنین عامل ترکم بذر تأثیر معنی داری در سطح 1% بر تعداد بوته و شاخص سطح برگ داشته و در سطح 5% تفاوت معنی داری بر عملکرد دانه نشان داد. میانگین اثرات متقابل روش های خاک ورزی و تراکم بذر علیرغم معنی دار نشدن تفاوت ها نشان داد که بیشترین طول بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی به ترتیب برابر با 16/44 سانتی متر 36/45، 308/14، گرم 5936 و 13732/14 کیلوگرم مربوط به روش بی خاک ورزی و تراکم b2 بود. همچنین بیشترین سطح برگ معادل 4418/14 سانتی متر مربع مربوط به تراکم b3 در روش بی خاک ورزی بود. لذا با توجه به مزایای روش بی خاک ورزی و برتری عملکرد و شاخص های عملکرد ذرت در این روش و نیز بهبود خواص فیزیکی خاک، بی خاک ورزی ذرت دانه ای بهاره روی بقایای ماش در منطقه شمال خوزستان قابل توصیه میباشد.

ذرت بهاره، بی خاک ورزی، کم خاک ورزی، خاک ورزی مرسوم