امین زیوری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه علم و صنعت ایران، ا یران
عبدالقادر تکه ئی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گنبد کاووس

سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی مستلزم رعایت نکاتی است که بدون آنها نمی توان به ثمربخش بودن سرمایه گذاری انجام شده امیدوار بود. کشورهای درحال توسعه و جهان سوم، به ویزه آنهایی که صاحب منابع عظیم نفت و گاز هستند، معمولاً دنباله رو و متأثر از سیاست های کشورهای صنعتی و پیشرفته بوده اند. ایران به سبب قرار گرفتن در شاهراه انرژی جهان و در اختیار داشتن منابع عظیم نفت و گاز، می تواند نقش مهم و شایسته ای در عرصه صنعت پتروشیمی جهان به عهده گیرد. صنعت پتروشیمی در سال های اخیرف تحولات چشمگیری داشته است که با توجه به ساختاری بودن ماهیت تحولات بوجود آمده، این صنعت ناگزیر است در بلند مدت، برای حفظ توان رقابتی در بازار، به تغییرات بنیادین تن دهد. از جمله این تغییرات می توان به مواردی همچون بکارگیری فناوری پیشرفته تر در صنعت پتروشیمی و ارتقای سطح ارزش افزوده تولید اشاره کرد. صنایع پتروشیمی از جمله صنایعی هستند که نیاز به سرمایه گذاری های بزرگ دارند، آلاینده محیط زیست هستند و همچنین نیاز به توسعه و نوآوری دایمی در جهت استفاده از تکنولوژی های جدید و افزایش کیفیت تولیدات دارند و به همین دلیل سرمایه گذاری در این صنایع از ریسک و حساسیت بالایی برخوردار است. یکی از دلایل ناتوانی پتروشیمی ها در ایجاد و جذب ارزش، رقابت شدید در این صنعت است. رقابت برای فروش محصول با قیمت پایین تر، شرکت های پتروشیمی را به سوی ساخت واحدهای بزرگتر، سرمایه گذاری های زیاد در مناطق عرضه محور یا تقاضا محور و متحمل شدن هزینه های زیاد برای بازسازی و بکارگیری تکنولوژی های جدید سوق می دهد. در اثر این عوامل، فشارهای ساختاری (ظرفیت های مازاد، عدم توازن نوسان حجم و قیمت) افزایش یافته و ایجاد ارزش با محدودیت های بیشتری روبرو می گردد. سرعت بی سابقه تغییر الگوهای جهانی تجارت و پیشرفت های حاصل از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، باعث شده که تجارت بطور بی وقفه در حال دگرگونی باشد. در این شرایط جدید، رقابت در میان تعداد فزاینده رقبا برای کسب درآمد با محدودیت مواجه خواهد بود و بدون چاره اندیشی برای آینده، هیچ حاشیه امنیتی برای بقا در بازار وجود نخواهد داشت و موقعیت های منحصر بفرد ایجاد درآمد همواره از جانب رقبا در معرض تهدید قرار دارند. بعنوان مثال برخورداری از یک نام تجاری قدرتمند تنها زمانی کارساز است که یک شرکت بتواند پیوسته زنجیره محصول و خدمات خود را نوسازی کند. در این میان جذب و حفظ مشتری می تواند بزرگترین چالش باشد. بنابراین برای بقا در بازارها، جستجو برای یافتن روش های کسب موفقیت در این رقابت پیچیده الزامی است. از جمله استراتژی های موفقیت در صنعت پتروشیمی برای ورود به بازارهای جهانی و بقا ادغام شرکت های کوچک و متوسط برای تولید در مقیاس بهینه و برخورداری از سه عامل کلیدی مدیریت تکنولوژی ، مدیریت بازار و مدیریت هزینه می باشد.

صیعت پتریشیمی، انرژی، فناوری، مدیریت تکنولوژی، مدیریت بازار، مدیریت هزینه