بیتا توصیفیان - کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع- صنایع دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین
سیدحمیدرضا پسندیده - دکتری تخصصی مهندسی صنایع، هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین

مسئله مسیریابی موجودی کاربرد گسترده ای در ابعاد صنعتی، بهداشتی، اقتصادی و حتی فرهنگی یک جامعه دارد و برای این منظور مدل های متنوعی طراحی و تجزیه و تحلیل شده است. مسیریابی موجودی یکی از مباحث مهم در مدیریت زنجیره تأمین است. این مقاله مسئله مسیریابی موجودی را در یک زنجیره تأمین سه سطحی با محدودیت عرضه بررسی می کند. در این سیستم توزیع یک فروشنده خارجی، یک انبار و تعدادی خرده فروش که از لحاظ جغرافیایی پراکنده اند، وجود دارد. تقاضای هر خرده فروش برای یک محصول واحد ثابت و قطعی است و این تقاضا یا مستقیم از فروشنده، یا از فروشنده بواسطه انبار تأمین می شود. موجودی در انبار و در خرده فروشان نگهداری می شود. کمبود به صورت پس افت مجاز است. خرده فروشان با استفاده از وسایل نقلیه ناهمگن با ظفیت محدود و تعداد نامحدود خدمت می گیرند. از سیاست افراز ثابت استفاده شده است به طوریکه خرده فروشان به مجموعه های گسسته جزء بندی می شوند و هر مجموعه از خرده فروشان روی یک مسیر جدا خدمت می گیرند. هدف مسئله کمینه کردن هزینه های حمل و نقل و موجودی می باشد. از آنجایی که این مسئله در رسته مسائل سخت قرار داشته، برای حل مسئله از روش های فراابتکاری الگوریتم ژنتیک و بهینه سازی حرکت ذرات استفاده شده است. از الگوریتم جستجوی تصادفی برای ارزیابی کارایی الگوریتم های فراابتکاری استفاده شده است. در نهایت برای نشان دادن عملکرد روش های حل ارائه شده در مدل های مربوطه، این روش ها بروی مسائل آزمایشی تولید شده با ابعاد مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

مسئله مسیریابی موجودی، مدیریت زنجیره تأمین، سیاست افراز ثابت، الگوریتم های فراابتکاری