مرتضی موسی خانی - عضو هیئت علمی و ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
رقیه مومنی کهنه قوچان - کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و رضایت ارباب رجوع در دادگستری شهرستان رشت با هدف ارتقاء رضایتمندی مراجعین می باشد. بی شک رضایت ارباب رجوع به عنوان یک عامل اصلی برای تعیین موفقیت سازمان در ارتباط با ارباب رجوع و معیاری از چگونگی عملکرد کلی سازمان می باشد. از طرفی رفتار شهروندی سازمانی همراه با فاکتورهای خود تحولات عظیمی در سازمان های ایجاد کرده است. متغیرهای مورد مطالعه رفتارهای شهروندی سازمانی در این پژوهش عبارت است از: 1- نوع دوستی 2- وظیفه شناسی 3- جوانمردی 4- نگرش مدنی 5- احترام، با توجه به هدف تحقیق، اهداف فرعی و فرضیه های پژوهش تدوین شدند. این تحقیق از نظر نوع هدف، کاربردی می باشد. پژوهش حاضر از آنجایی که به مطالعه ی ویزگی ها و صفات افراد جامعه می پردازد و وضعیت فعلی جامعه را در قالب چند صفت یا متغیر مورد بررسی قرار می دهد از نوع تحقیق توصیفی- پیمایشی است. از سوی دیگر چون به بررسی رابطه ی میان متغیرها می پردازد از نوع تحقیق توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارمندان دادگستری شهرستان رشت (که تعداد آنها 399 نفر) و ارباب رجوع دادگستری شهرستان رشت می باشد، روش نمونه گیری در این پژوهش طبقه ای ساده می باشد. تعداد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه اول (کارمندان دادگستری) برابر با 187 نفر و برای جامعه دوم (ارباب رجوع) برابر با 201 نفر تعیین گردید. از آنجا که امکان عدم تکمیل پرسشنامه توسط افراد وجود دارد و حجم نمونه هر دو جامعه نزدیک به هم می باشد. در نهایت از اطلاعات 203 پرسشنامه برای هرجامعه استفاده شد. برای کسب داده های اولیه از روش میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و برای جمع آوری اطلاعات ثانویه از روش کتابخانه ای با استفاده از کتب و مقالات علمی از طریق فیش برداری استفاده شد. در این پژوهش از دو پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی و رضایت ارباب رجوع استفاده شده که پرسشنامه های مزبور برای بررسی فرضیه های تحقیق حاوی 15 سوال رفتار شهروندی سازمانی و 22 سوال رضایت ارباب رجوع می باشد که هردو پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت می باشد و در بین نمونه آماری توزیع گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی در جامعه مورد بررسی رابطه مستقیم و معنی داری با رضایت ارباب رجوع دارد و فرضیه اصلی تحقیق تأیید شد و از بین 5 فرضیه ی فرعی 3 فرضیه تأیید و 2 فرضیه رد می شود. رابطه معناداری بین نوع دوستی، وظیفه شناسی و نگرش مدنی با رفتار شهروندی سازمانی تأیید می گردد و اما رابطه معناداری بین جوانمردی و احترام با رفتار شهروندی سازمانی رد می گردد. در کل رابطه معناداری بین رفتار شهروندی سازمانی با رضایت ارباب رجوع وجود دارد. پیشنهادها و رهنمودهایی جهت ارتقاء رضایتمندی مراجعین با توجه به متغیرهای رفتارهای شهروندی سازمانی نیز ارائه شد.

رفتار شهروندی سازمانی، رضایت ارباب رجوع