شایسته فراهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری-معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
محمدمهدی صفایی - عضو هیات علمی دانشکده هنر ومعماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

رشد بی رویه ساختمان سازی در محله ها، در سال های اخیر آن چنان سرعت گرفته است که فرصتی برای برآوردن رضایت ساکنان از محل سکونتشان باقی نگذاشته است. مسکن نیاز اساسی و مهم شهروندان است که باید تأمین گردد اما این امر نباید توجه طراحان را نسبت به نیازهای روانی، آرامش، ارتقای فرهنگ و اجتماعی آن ها کم کند. انسان موجود اجتماعی است و زندگی وی چند بعدی است. بعد فردی که مستلزم رفع نیازهای مادی و عاطفی وی می شود و بعد اجتماعی، که با حضور در جمع، تبادل و تعاملات تحقق می یابد و او همواره در پی برقراری ارتباط عاطفی با هم نوعان خود است. کریستوفر الکساندر(72-79) معتقد است از آن جا که انسان موجود اجتماعی است و به رابطه با افراد نیازمند است، توسعه ی دوستی ها و روابط دوستانه را فراهم کردن امکان ملاقات های بیشتر افراد رسمی یا آنی می داندکه حاصل این تعاملات احساس وظیفه بین افراد و توجه بیشتر در نتیجه امنیت و کاهش جرم و ناهنجاری های اجتماعی است. برای تحقق این نیاز، باید فضاهایی باشند که زندگی جمعی را فراهم کنند. امروزه محله های مرکزی شهرها دچار فرسودگی و زوال شده و کم تر تمهیدی برای برنامه ریزی محله های شهری جهت ارتقاء بهبود کیفیت زندگی در آن ها و معاصرسازی و بهینه کردن آن انجام شده است و محله های شهری پاسخگوی نیاز ساکنین خود و مقتضیات زمان حاضر نبوده و مسیر تنزل و رکود را طی می کنند. این مقاله سعی دارد محله و مرکزمحله را از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار دهد. وجود محله های سرزنده، دارای هویت و امن در شکل گیری شخصیت افراد موثر باشد و آن ها را افرادی مفید پرورش می دهد.پژوهش مروری بر مقالات و نظریات صاحب نظران و شهرسازان به محله، باززنده سازی آن و عناصر و ارکانی که موجب پویایی محله می گردد؛ می باشد.

محله، مرکزمحله، سرزندگی، امنیت