جلیل اصغری میدانی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

این مطالعه به منظور بررسی اثرات روشهای مختلف خاک ورزی بر برخی خصوصیات خاک و عملکرد گندم دیم در تناوب با علوفه پاییزه، در منطقه سردسیر (موسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه) به مدت ۳ سال زراعی با ۶ تیمار خاکورزی= T1 گاوآهن قلمی+ سیکلوتیلر= T2 گاوآهن بدون صفحه برگردان + سیکلوتیلر، = T3 گاوآهن بدون صفحه برگردان + هرس بشقابی، -T4 سیکلوتیلر، -T5 گاوآهن برگرداندار + دست پاشی کود و بذر و هرس بشقابی و –T6 پنجه غازی در ۳ تکرار اجرا شد. طبق تجزیه واریانس اثر تیمار بر تعداد پنجه بارور در بوته، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد کاه و کلش، عملکرد بیولوژیکی و شاخصی برداشت گندم در سطح احتمالی 1% معنی دار شد. تیمار T1 با 78/4 پنجه بارور در بوته، ارتفاع بوته 93/97 سانتی متر، طول خوشه 71/9 سانتی متر، تعداد 52/33 دانه در خوشه، وزن هزار دانه 46/47 گرم، عملکرد دانه 507/2 تن در هکتار، عملکرد کاه و کلشی 820/4 تن در هکتار، عملکرد بیولوژیکی 327/7 تن در هکتار و شاخصی برداشت 67/32 درصد بیشترین مقادیر را داشت. اثر تیمار بر درصد رطوبت وزنی خاک در مرحله خوشه دهی گندم در اعماق ۱۵-۰، 30-15 و ۴۵ - ۳۰ سانتی متر در سطح ۱٪ معنی دار و تیمار T1 به ترتیب عمق با 20/27، 04/30 و 76/31 بیشترین درصد رطوبت وزنی را داشت. از نظر جرم مخصوص ظاهری خاک در بین تیمارهای آزمایشی در هر سه عمق نمونه برداری از خاک 15-0، 30-15 و 45-30 سانتی متر در سطح ۱٪ اختلاف معنی دار وجود داشت و تیمار T1 جرم مخصوصی ظاهری خاک را در هر سه عمق کاهش داده و به ترتیب عمق از بالا به پایین دارای جرم مخصوصی ظاهری 013/1، 164/1 و 336/1 گرم بر سانتی متر مکعب بود

خاک ورزی ، رطوبت خاک ، جرم مخصوص ظاهری ، علوفه ـ گندم