حساسیت ارقام و اجزای مقاومت ژنوتیپ های سیب زمینی به بیماری لکه برگی یولوکلادیومی

بیماری لکه برگی یولوکلادیومی با عامل (syn. Stemphylium atrum) Ulocladium atram یکی از بیماری های قارچی مهم و نوظهور سیب زمینی بوده که در سال های اخیر، در ایران و سایر نقاط جهان، اهمیت زیادی پیدا کرده است. این تحقیق، با هدف بررسی واکنش ارقام و مطالعه اجزای مقاومت، ۲۵ ژنوتیپ منتخب سیب زمینی نسبت به بیماری در یک طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار و طی دو سال، در شرایط گلخانه ای ارزیابی شد. صفاتی از جمله درصد آلودگی بوته ها، شدت بیماری در هر بوته و شاخص بیماری در چهار مرحله مختلف رشدی سیب زمینی (قبل از گل دهی، پس از گلدهی، دو هفته پس از گلدهی و رشد آخر فصل ) محاسبه و شاخصی بیماری در هفت سطح شامل ۰، ۱۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون چند دامنه ای دانکن صورت گرفت و نتایج با نرم افزار SAS و SPSS مورد تایید قرار گرفتند. نتایج بررسی نشان داد که در مرحله بلوغ کمترین آلودگی برای رقم کاسموس با 33/27 درصد و بیشترین شدت بیماری، با ۱۰۰ درصد، برای شیدی، سانته، آریندا، پرمیر، راموس، بورن، مارکیز، پیکاسو، دیامونت و کنبک بوده است. جهت بررسی چگونگی مقاومت ارقام ساختارهای آناتومیکی شامل ضخامت کوتیکول، ضخامت موم، تعداد لایههای سلولی و ضخامت کلانشیم، تعداد و اندازه روزنه ها و تعداد و اندازه ی کرک ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که این ساختارها نقش مهمی در ایجاد مقاومت ایفا نموده و رابطه ای مستقیم با مقاومت یا حساسیت دارند. بیشترین ضخامت کوتیکول با 6/3 میکرون در رقم مارادونا و کمترین آن در رقم اگریا (رقم حساسی) با 04/2 میکرون مشاهده گردیده است. همچنین در سایر صفات تفاوت های قابل ملاحظه ای در ارقام حساس ومقاوم وجود داشت

Keywords:

سیب زمینی , مقاومت , لکه برگی یولوکلادیومی و ساختارهای آناتومیکی