لیلی هنرمند - دانش اموخته کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل
ناصر زارع - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل
پریسا شیخ زاده مصدق - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل

امروزه استفاده از امواج فراصوت در بیوتکنولوژی و کشت بافت گیاهی به یک روش قدرتمند تبدیل شده است. این روش ساده، ارزان و چند منظوره می باشد. این تحقیق به منظور تأثیر اولتراسوند روی باززایی ساقه چندگانه گیاه اسپرس مورد بررسی قرار گرفت. لذا، ریزنمونه های نوک ساقه تحت تأثیر تیمار امواج فراصوت با زمان های ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۵۰، ۶۰، ۹۰، ۱۲۰، ۱۸۰، ۲۴۰ و ۳۰۰ ثانیه و صفر (به عنوان شاهد) در حمام اولتراسونیک قرار گرفته و سپس روی محیط کشت MS حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر IBA و ۳ میلی گرم در لیتر BAP کشت گردیدند. نتایج نشان داد که تیمار امواج فراصوت باعث افزایش کالوس زایی ریزنمونه های نوک ساقه شد. تأثیر امواج فراصوت روی درصد ریزنمونه های دارای ساقههای چندگانه و تعداد ساقه در هر ریزنمونه معنی داری بود. درصد ساقه های چندگانه تا زمان ۳۰ ثانیه به طور تدریجی افزایش یافت. بیشترین درصد ساقههای چندگانه در زمان ۳۰ ثانیه امواج فراصوت با میانگین 19/34٪ و بالاترین تعداد ساقه در هر ریزنمونه در تیمار ۳۰ ثانیه با میانگین 5/3 ساقه در هر ریزنمونه بدست آمد

اولتراسوند ، بیوتکنولوژی ، کشت درون شیشه ای ، نوک ساقه