مریم قاسمی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
خدیجه بوذرجمهری - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهناز اسماعیلی - دانشجوی فوق لیسانس جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

در حال حاضر کشاورزی یکی از بخش های بسیار مهم اقتصاد در کشور محسوب می شود، در فرایند برنامه ریزی وتوسعه نواحی روستایی شناخت و تحلیل وضع موجود ضروری بوده و برنامه ریزان را در تعیین اهداف توسعه و مشخصکردن سیاست ها و خط مشی ها و راهکارهای دست یابی به آن یاری می رساند. بر این اساس سنجش و ارزیابی پایداری کشاورزی سکونتگاههای روستایی گام اول دستیابی به توسعه کشاورزی است. تحقیق حاضر با هدف کمی نمودن پایداریکشاورزی سکونتگاههای روستایی دهستان گلمکان شهرستان چناران تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلیاست. در این مطالعه 11 روستا به عنوان نمونه انتخاب و پایداری کشاورزی با 13 شاخص در 3 بعد اقتصادی، اجتماعی، محیطی کالبدی با بهره گیری از مدل تاپسیس و تحلیل خوشه ای مورد تحلیل قرار گرفت.. به منظور تعیین وزنشاخص ها از روش تخصیص نقطه ای استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از excel و spss استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد درجه پایداری کشاورزی در روستاهای مورد بررسی متفاوت است، روستای کاهو با 96.0 پایدارترین وروستای اسلام آباد با 9610 ناپایدارترین روستای دهستان به لحاظ کشاورزی محسوب می شود. نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای نشان می دهد تنها 29 % روستاهای دهستان به لحاظ کشاورزی پایدار هستند، این امر لزوم توجه مدیران و سیاستگذاران را به پایداری کشاورزی دوچندان می نماید. برای افزایش پایداری در کشاورزی، برنامه ریزی های آینده بایستی در راستای بهبود شاخص هایی که از پایداری پایینی در هر منطقه برخوردارند، معطوف کرد.

تاپسیس، دهستان گلمکان، تحلیل خوشه ای، پایداری کشاورزی، سکونتگاههای روستایی