مهناز محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر،دانشکده هنر،دانشگاه نیشابور ،ایران
فرزانه فرخ فر - استادیار گروه پژوهش هنر،دانشکده هنر،دانشگاه نیشابور ،ایران

در دوره تیموری تحت حمایت فرزندان شاه رخ سه شاهنامه ارزشمند ایجاد شده. از میان فرزندان شاهرخ، بایسنقر و محمد جوکی هر کدام در هرات دستور مصور سازی شاهنامه ایران صادر نمودند و در شیراز تحت حمایت فرزند دیگر شاهرخ ابراهیم سلطان، شاهنامه ارزشمند دیگری تهیه شد. با توجه به اهمیت شاهنامه نگاری نزد شاهزادگان تیموری، بررسی زیرساخت هایی همچون مضمون و محتوا در نگاره های مجالس شاهنامه این که تحت حمایت آنها تهیه شده ضروری می نماید. به همین منظور مجلس نبرد رستم و سهراب که یکی از جذاب ترین و شورانگیز در این مجالس شاهنامه می باشد و در ادوار تاریخی مختلف بارها مصوب گردیده، گزینه شد از آنجایی که شاهنامه بایسنقری فاقد مجلس نبرد رستم و سهراب است، این بررسی تنها بر روی شاهنامه محمد جوکی و شاهنامه ابراهیم سلطان انجام می گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسه میزان وابستگی نگارگران شاهنامه ابراهیم سلطان و شاهنامه محمد جوکی در مصور سازی مجلس نبرد رستم و سهراب متن و مکتوب شاهنامه فردوسی است. این پژوهش با استفاده از روش های نظری، توصیفی، تحلیلی و تطبیقی به بیان موضوع پرداخته است. نتایج تحقیق مبین آن است که ویژگی های محتوایی در مجلس نبرد رستم و سهراب در شاهنامه های ابراهیم سلطان و محمد جوکی تشابه بسیاری دارد و نگارگران این شاهنامه ها در مصور سازی مدرسه نبرد رستم و سهراب توجه چندانی به جزئیات مکتوب شاهنامه نداشتن. همچنین در شاهنامه را 25 می توان تأثیر ادبیات شفاهی را بر نگارگران در مصور سازی مجلس مشاهده کرد.

عصر تیموری، ابراهیم سلطانی، محمد جوکی، شاهنامه فردوسی، داستان رستم و سهراب