امیرهوشنگ جلالی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
فرود صالحی - استادیار پژوهش، ، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران

این پژوهش در سال زراعی 94-1393 به مدت یک سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی رزوه ( شهرستان چادگان ) با استفاده از آزمایش کرت های خردشده با طرح پایه بلوک کامل تصادفی و چهار تکرار انجام شد. دو روش کاشت انتظاری ( اول آبان ماه ) و بهاره به عنوان کرت اصلی و سه رقم جدید نخود ( هاشم، آزاد و آرمان ) به همراه شاهد محلی به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. عملکرد، اجزای عملکرد، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب از جمله صفاتی بودند که در این پژوهش اندازه گیری شدند. براساس نتایج این پژوهش، رقم آزاد با عملکرد 1709 کیلوگرم در هکتار در کشت انتظاری هم نسبت به رقم بومی و هم نسبت به دو رقم آرمان و هاشم به طور معنی دار، عملکرد بالاتری داشت. تعداد بوته در متر مربع مهم ترین جزء عملکرد در کشت انتظاری بود و این صفت در رقم آزاد نسبت به ارقام آرمان، هاشم و بومی به ترتیب 25/7، 24/5 و 84/6 درصد بیشتر بود. کارایی مصرف آب در کشت بهاره دامنه ای از 0/39 تا 0/67 و در کشت پاییزه دامنه ای از 0/15 تا 1/5 کیلوگرم دانه به ازاء هر متر مکعب آب آبیاری داشت. استفاده از ارقام جدید نخود ( آزاد، آرمان و هاشم ) برای کشت بهاره و رقم آزاد برای کشت انتظاری ( پاییزه ) نسبت به رقم بومی منطقه از عملکرد بالاتری برخوردار بوده و کشت انتظاری نخود با استفاده از آبیاری تکمیلی با کارایی مصرف آب تقریباً دو برابری نسبت به کشت بهاره در مناطق سرد استان اصفهان قابلیت اجرا دارد.

سرمازدگی، کارایی مصرف آب، شاخص برداشت، نخود