حمیرا رضایی زالی - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، استادیار، دانشیار و مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
ماشااله دانشور - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، استادیار، دانشیار و مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
فرهاد نظریان فیروزآبادی - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، استادیار، دانشیار و مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
بیژن باجلان - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، استادیار، دانشیار و مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

به منظور مطالعه ی اثر کودهای زیستی و مقایسه ی کارایی آنها با کودهای شیمیایی در زراعت نخود، این آزمایشی در سال زراعی 1394-1393 در استان لرستان، شهرستان دلفان انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل، فاکتور اصلی: سه رقم نخود ( آرمان، آزاد و عادل ) و فاکتور فرعی: کودهای فسفره ( شاهد، سوپر فسفات تریپل 100 % مورد نیاز گیاه، سوپر فسفات تریپل 50 % مورد نیاز گیاه + کود بیولوژیک سوپر فسفات، کود آلی سوپر فسفات گرانوله و کود آلی سوپر فسفات گرانوله 50 % موردنیاز گیاه + کود بیولوژیک سوپر فسفات ) بودند. نتایج نشان داد افزایش قابلیت دسترسی فسفر در خاک چه به صورت کود معدنی و چه به صورت کود زیستی بر بسیاری از صفات زراعی هر سه رقم تاثیر مثبت گذاشته به طوری که بالاترین مقدار عملکرد محصول و بیوماس با مصرف کود زیستی به دست آمد. مصرف 75 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی + تلقیح بذر با کود زیستی باعث افزایش عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن صد دانه و تعداد غلاف در بوته شد. در بین ارقام نیز رقم آزاد در کلیه صفات زراعی که اثر رقم روی آنها معنی دار بود در سطح بالاتری قرار گرفت. در این آزمایش مشخص شد که بیوماس ( r=0/68 ) و تعداد غلاف در بوته ( r=0/61 ) به ترتیب بیشترین همبستگی مثبت و معنی داری را با عملکرد نشان دادند.

نخود، کود فسفره، کود زیستی، کود شیمیایی