احسان اله زیدعلی - عضو هیئت علمی و استادیار دانشگاه ایلام
فرشته دارابی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
زینب رستمی - دانشجوی دکتری ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک، دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
علی اصغر چیت بند - دانش آموخته دکتری تخصصی علوم علف های هرز، دانشگاه فردوسی مشهد

نانو ذرات، مجموعه های اتمی یا مولکولی با حداقل ابعاد بین 1-100 نانومتر هستند که خواص فیزیکوشیمیایی متفاوتی در مقایسه با مواد عادی سازنده خود دارند. استفاده از نانو ذرات و نانوتکنولوژی در جهان به سرعت در سال های اخیر در حال پیشرفت است و پتانسیل بالایی برای ایجاد مواد و محصولات جدید دارد . با وجود این، گزارش های اندکی درباره اثر چنین موادی بر گیاهان وجود دارد. به منظور بررسی تأثیر غلظت های مختلف نانو ذرات روی ( ZnO) بر خصوصیات جوانه زنی ماشک، آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام انجام شد. تیمار آزمایشی شامل چهار غلظت نانواکسید روی (ZnO) ( با غلظت های 10، 100 و 500 پی پی ام، به همراه تیمار شاهد ) بود. نتایج نشان داد که نانو ذرات اکسید روی تأثیر معنی داری ( P≤0/01 ) بر طول ریشه چه ، ساقه چه، وزن تر و خشک ساقه چه و ریشه چه، سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی و شاخص جوانه زنی داشته است. تغییرات طول ساقه چه با افزایش غلظت نانواکسید روی تا 100 پی پی ام افزایشی بود، درحالی که تغییرات طول ریشه چه بین سطوح نانو اکیسد روی یکنواخت بود و نسبت به شاهد بیشتر بود. سرعت جوانه زنی ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. تغییرات درصد جوانه زنی و شاخص جوانه زنی با افزایش غلضت نانو اکسید روی افزایش بود. به طور کلی تیمار نانوذرات سبب بهبود خصوصیات جوانه زنی ماشک شد.

سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، وزن خشک، نانواکسیدروی