روح اله مرادی - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان
امیرحسین سعید نژاد - استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

منظور بررسی تاثیر اندازه بذر نخود ( Cicer arietinum L ) بر جوانه زنی و خصوصیات رشد گیاهچه آن تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اندازه بذر در 2 سطح ( ریز و درشت )، رقم در 2 سطح ( هاشم و آرمان ) و سطوح خشکی در 5 سطح ( 0، 2-، 6-، 12- و 18- بار ) بود. نتایج بدست آمده نشان داد که کلیه صفات مورد بررسی تحت تاثیر اندازه بذر، رقم و سطوح خشکی اختلاف معنی داری را نشان دادند. به طوری که بذور با اندازه ریز دارای درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه ی بیشتری نسبت به بذور درشت بودند. رقم هاشم نیز در همه صفات مورد بررسی برتری معنی داری نسبت به رقم آرمان داشت و مقاومت به خشکیبیشتری را نشان داد. همه صفات مورد بررسی با افزایش سطوح تنش خشکی کاهش معنی داری را نشان دادند. همچنین برهمکنش اثرات دوگانه بین فاکتورها بر صفات مورد بررسی معنی دار بود. به نظر می رسد که بذور ریز مقاومت بیشتری نسبت به تنش خشکی در مرحله جوانه زنی از خود نشان می دهند و استفاده از ارقام دارای بذر ریزتر در شرایط تنش خشکی مناسب تر می باشد.

تنش خشکی، رشد گیاهچه، رقم هاشم